noordpolderzijl

noordpolderzijl

dinsdag 20 juli 2021

zomer 2021: oranje, geel en groen – 21: adieu lange witte nachten

Onze reisverslagserie zomer 2021 zou oorspronkelijk de werktitel “op zoek naar de lange witte nachten” meekrijgen. “Lange witte nachten” verwijst naar de periode dat het in het noorden van Europa eigenlijk nooit donker wordt en dat je om tien uur ‘s avonds de zon nog kunt zien schijnen alsof het middag is. Ik heb die titel niet gebruikt, omdat het een kleine maand geleden nog niet zeker was dat we ooit zover zouden komen. Inmiddels ligt de langste nacht qua tijd al weer een maand achter ons en zijn we sinds gisteren behoorlijk naar het zuiden gezakt. Om je een idee te geven: zonsopkomst in Narva vanmorgen 4:26, op de plek waar we nu zitten – Raiskums – 4:53, scheelt zo maar een half uur. Baja Bikes biedt in Sint Petersburg de Witte Nachten Fietstocht aan: aanvang tocht 22:30 uur. Het ergens gelezen dat ze daar om één uur ‘s nachts alle ophaalbruggen open doen, moet mooie foto’s opleveren (foto geleend van www.wanderersblues.be). Heb deze tour onmiddellijk op mijn verlanglijstje geplaatst.

dinsdag 20 juli: @ raiskums bij cēsis

Even wennen vannacht: raampjes weer dicht en ponnetje (W) of t-shirt (ik) aan. Heb zelfs het tweede dekbed gebruikt. Scheelt een graad of 12 ’s nachts met een paar dagen geleden. Wel lekker, slaapt beter. Toch gewoon buiten kunnen ontbijten.

Een relatieve rustdag. In de ochtend een fietstocht naar Cēsis, een zeer oude plaats, vlak in de buurt. Het bekendste gebouw van Cēsis is de burcht, waaraan men vroeg in de dertiende eeuw is begonnen te knutselen (ter vervanging van een houten kasteeltje). Het heeft een tijdlang gediend als hoofdkwartier van de Zwaardbroeders (die Duitse kruisridders die Estland en Letland eeuwenlang onder de duim hielden), het is een paar keer vernield en weer opgebouwd. Later is één van de torens in een landhuis opgenomen en bleef de rest van de burcht een ruïne, ook mooi. In de Duitse tijd heette Cēsis Wenden, het is maar dat je het weet.




Een ander oud gebouw is de Johanneskerk, gebouwd aan het eind van de dertiende eeuw. Tijdens de Reformatie werd het luthers (1524). Een paar jaar later maakte de tsaar van Rusland er een paardenstal van en toen de koning van Polen
Cēsis in handen kreeg werd het weer een katholieke kerk, zelfs een kathedraal. In 1621 kwamen de Zweden en werd het kerkje weer luthers. Je kunt wat meemaken als kerk en dan heb ik het nog niet eens gehad over de vele keren dat het gebouw weer moest worden opgebouwd omdat het door brand of oorlogshandelingen verwoest werd. De laatste keer dat de kerk weer grotendeels moest worden hersteld was na de Tweede Wereldoorlog.


C
ēsis lijkt een middeleeuws stadje, maar schijn bedriegt: alleen het stratenpatroon is middeleeuws. Cēsis is in de loop van de geschiedenis namelijk drie keer vrijwel met de grond gelijk gemaakt, de laatste keer in 1703. De oudste gebouwen dateren dus uit de achttiende eeuw. De foto hieronder is een detail van het huis hiernaast.



Het naaldje dat we tegenkwamen is het Overwinningsmonument ter herdenking van de Letse strijders die tijdens de onafhankelijkheidsoorlog (1918 – 1920) zijn gesneuveld. Ook dit monument is niet meer origineel: in 1951, tijdens de Sovjetbezetting, werd het ding opgeblazen. In 1998 is het herbouwd.

Cēsis ligt in het Nationaal park Gauja, het oudste nationale park van Letland. Het is genoemd naar de rivier de Gauja in wiens stroomgebied het ligt. W wilde hier graag naar toe omdat het het broedgebied is van de zwarte ooievaar. Ook oehoes, ijsvogels en een bijzondere specht, de witrugspecht, fladderen hier rond. Even voor de volledigheid: een zwarte ooievaar hebben we een tijdje geleden al gespot. De foto is gemaakt door Hans Glader, dus niet door één van de Nalesjes.

We schrokken nog even toen we vanmorgen de fiets aflaadden, maar W sprak de gedenkwaardige woorden: een lege band is nog lang geen lekke band en onze fietspomp verrichtte wonderen. Als je denkt dat je lekker vlak kunt fietsen langs een Lets meer heb je het helemaal mis. Nu hebben we daar niet zoveel onder te lijden, want de ondersteuning doet haar best. Kost alleen een beetje accucapaciteit en wel zo dat op het laatste bultje op de terugweg naar de camping de enige accu die nog wil presteren vertelde doe het zelf maar! Dus fiets de bult opdrukken en boven aangekomen wilde hij wel weer in een lange afdaling zijn allerlaatste vonkjes vrijgeven. Een heen- en weertje, een andere route was er niet te vinden binnen onze beperkte actieradius.

De accu’s moesten weer op krachten komen, de berijders ook. Ben inderdaad anderhalf uur van de film kwijt, terwijl W zorgde voor schone onderbroeken en t-shirts in de kast en ook haar bevallige lijfje even dompelde in het redelijk frisse water van het meer. Later op de middag nog een fietstochtje van zo’n kleine 15 kilometer. Een bewegwijzerde route voerde ons door de bossen, maar toen het pad zelfs niet meer te nemen was door een robuuste tank uit de voormalige Sovjet-Unie kozen we er voor een andere route te nemen met beter begaanbare paden overigens ook door bossen (eveneens bewegwijzerd, maar dat gaat bij ons nog wel eens mis); uiteindelijk bracht zij van Google Maps ons weer veilig thuis. Mooi tochtje. En morgen? Morgen is er weer een dag, we zullen straks de digitale papierwinkel voor Litouwen in orde gaan maken: we hebben een reisdag.