zomer 2021: oranje, geel en groen – 13: moe worden van een rustdag

Verder gaan met de geschiedenisles? We hebben inmiddels gezien dat Polen en Litouwen zo’n beetje samensmolten en in de zestiende en begin zeventiende eeuw erg goede zaken deden. Estland en Letland hadden eerst te maken met kruisvaarders/zwaardridders en werden uiteindelijk ingepikt door Zweden die de Baltische gebieden in 1721 weer moest afstaan aan de Russische tsaar. Polen-Litouwen werd in de achttiende eeuw verdeeld onder de Pruissen, Russen en Oostenrijkers, zodat in 1795 alle Baltische staten Russisch zouden zijn en dit bleef zo tot de Russische Revolutie in 1917. Na drie jaar strijd wisten de drie Baltische staten hun afhankelijkheid te krijgen. Maar die pret mocht niet lang duren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de landen speelbal in de handen van de Sovjet-Unie en Duitsland die er een bloederig zooitje van maakten en na de oorlog kwam het gebied weer onder heerschappij van de Russen. Pas in 1991, met het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, verkregen de drie Baltische landen opnieuw hun onafhankelijkheid, waarbij wel gezegd moet worden dat ze regelmatig met een bang oog naar het oosten kijken, want sinds Poetin de Krim heeft bezet vertrouwen ze hem voor geen meter meer.

maandag 12 juli; @ pärnu (estland)

Wat kan het leven mooi zijn: wakker worden aan de oevers van de rivier de Pärnu in het gelijknamige stadje. Misschien dat die Esten en Finnen ‘s avonds wat eerder naar bed kunnen gaan of in ieder geval met het volumeknopje hun alcoholgebral wat kunnen temperen, aber “alles kann man nicht haben”. Vanmorgen om acht uur trokken ze hun eerste biertje weer open, zullen wel nadorst hebben. Ik kwam op internet een artikel uit de Groene Amsterdammer (2017) tegen dat de aanpak van het alcoholprobleem in Estland bespreekt. Door de regelmatige verhoging van de accijnzen gaan Finnen en Esten shoppen in Letland. Er schijnt een speciale busdienst te zijn die van de Tallinse haven meteen naar de SuperAlkoo-winkels net over de grens met Letland rijdt. Daar hebben ze een uur de tijd om in te slaan. De reden dat er in Estland en Finland zoveel gezopen wordt, wijdt men aan de koude en donkere winters hier in het noorden. Heb maar vriendelijk tegen de Esten “rõõmuhõisked” gezegd, “skoll” zullen ze ook wel begrijpen. Alcohol kopen over de grens, och: Nederlanders tanken graag benzine in Duitsland om dezelfde reden. Morgen boodschappen doen, zien we wat een blikje bier in Estland kost. “Je hebt nog wel veel Spa Rood op voorraad”, zei W, toen ze mijn verhaal aanhoorde. Zou ze niet weten dat dat toch anders drinkt?

Vandaag op de fiets door en rond Pärnu. Pärnu wordt vanwege zijn strand en talrijke zomerse festivals wel de “zomerhoofdstad van Estland” genoemd. Gisteren heeft W met haar blote voeten de temperatuur van het water gemeten: “bloedjeheet”. Komt omdat de zee hier relatief ondiep is: het diepste punt ligt op 54 meter onder de zeespiegel. In warme zomers kan de watertemperatuur in het midden van de golf oplopen tot 22 tot 23 graden. Daar staat tegenover dat tussen december en april het water wordt bedekt met ijs. In drie van de vijf winters is de hele oppervlakte bedekt met een ijslaag.

Fietsen dus: eerst maar eens naar de toeristeninformatie in Pärnu, helaas: permanent gesloten. Terloops nog een paar leuke kerkjes meegenomen, W en ik komen beiden tot de ontdekking dat onze harde schijf boven in de kop nu wel zo’n beetje vol zit met kerken. Geen leuke fietstocht van de touristinfo, dan zelf maar een route fröbelen: het begin was niet zo’n succes want langs de grote weg en alle weggetjes linksaf naar zee liepen ergens dood en niet eens bij zee. Dus maar 180 graden gedraaid en een gebied in gefietst waarvan we wisten dat het mooi was. De Poort van Tallinn hadden we gisteren gemist en ook iets wat door W tot vuurtoren gepromoveerd werd. Later nog een plons in het zilte nat, nou ja: W dan, er is altijd iemand nodig die op de spullen moet passen en fotograferen.

Beetje preuts volk die Balten, denk je dat je een beetje buitenaf wel een naaktstrand tegenkomt, nee hoor: alles keurig in badpak en zelfs op het meest stille strandje staat zo'n pittoresk omkleedhokje, ze zullen toch maar eens je blote billen zien. Wim Bauns had een paar dagen geleden al verteld dat Litouwen wel een naaktstrand had, maar bij de strandopgang gaan de mannen links- en de vrouwen rechtsaf. We dachten toen nog dat hij een grapje maakte, maar na vandaag twijfelen we toch echt.

Toen het leuke wandelfietspad voor ons ophield (het asfalt was inmiddels zand geworden en even later mul zand) een stukje langs de A4 gefietst (wel een fietspad maar zoeven over glad asfalt met scheurende auto’s om je heen is een heel andere beleving dan je fietsen puffend over een zandpad door het bos schuiven) de kortste weg binnendoor naar Pärnu gekozen en daar een hapje gegeten. En wat doe je als je in Estland uit eten gaat? Je kiest een Nepalees uit. De chicken en het lamb waren spicy, maar een biertje maakte dat het goed binnen te houden was. Nog maar even een ommetje langs de “verkeerde” kant van de rivier de Pärnu (bewust gekozen) en met 50 kilometer op de teller konden we met 28 graden in de schaduw ploffen en een hele discussie voeren of we nu altijd moe worden VAN een rustdag of OP een rustdag. En morgen? Morgen is er weer een dag: geen rustdag, maar wel een vrij kort ritje.