zomerreis 2022 – 16: water aan de andere kant van de vänern

Het Götakanaal loopt van de Vänern naar de Oostzee, wil je Zweden helemaal doorkruisen met een boot dan moet je aan de andere kant van het Vänermeer nog een stukje door de combinatie van het Trollhättankanaal en de Göta älv. Voor de cijferliefhebbers: totaal 82 kilometer lang, waarvan 10 kilometer is gegraven. Dit gegraven gedeelte was nodig om door middel van sluizen een hoogteverschil van 44 meter in de rivier voor de scheepvaart te overbruggen. Bij Trollhätten liggen er vier van de zes. Het sluizencomplex dateert uit 1916. De oorspronkelijke waterval kwam door de aanleg van de kunstwerken droog te liggen. In de zomermaanden wordt hij echter ’s middags om drie uur een paar minuten “aan” gezet, zodat het water van de rivier zijn oorspronkelijke loop kan vervolgen: per seconde klatert er dan 300.000 liter water naar beneden. Op alle andere tijden wordt het water gebruikt in een tweetal waterkrachtcentrales. De een noemt het openen van de dam van de krachtcentrale een toeristische attractie, heb echter ook “ergens” gelezen dat het gedaan wordt om het waterpeil van het Vänermeer te regelen.

woensdag 13 juli: @ trollhättan

Rustig daar aan de oever van het Götakanaal in Wassbacken, heb de naam gisteren niet goed geschreven. Geen wonder, want er komen verschillende schrijfwijzen voor, je mag ook beginnen met een V volgens Google Maps, dus Vassbacken. Alleen de variant die ik gebruikte komt niet voor. Volledige naam van de camping: “Wassbacken Café, Camping & Vandrarhem”, code Campercontact 67901. Een plek zonder stroom, dus dat scheelt weer bij het opbreken. Enige nadeel is dat niet alle accu’s van onze fietsen zijn opgeladen, voor de rest levert de stroomvoorziening geen problemen op en de koelkast houdt al het droog en nat ook op gas perfect koud. En het klopt precies wat er staat in een Zweedse review: “Mysig camping precis i anslutning until Göta kanal, trevliga värdar och bra läge för cykelturer väster ut mot Töreboda och Norrkvarn” (Gezellige camping direct aan het Götakanaal, aardige gastheren en goede locatie voor fietstochten naar het westen richting Töreboda en Norrkvarn). Ontbijtje met een eitje, wat overtollige zaken lozen, wat water innemen, iets meer dan € 21,00 aftikken en op naar onze huissuper die een filiaal in Mariestad heeft, zo ongeveer op de route. Kunnen we eindelijk de voorraad lege blikjes inleveren: Zweden hanteert statiegeld op blik.

Op naar Trollhätten dus en 140 kilometer later waren we er, met een tussenstop voor de boodschappenronde. Geen bijzondere kilometers, voor Zweedse begrippen wel druk op de wegen, maar we konden goed doorrijden. Werd nog even spannend in het busje: mag een kapitein de airco bedienen tijdens het rijden wanneer de stuurman aan het roer staat? Antwoord van W: “Je ziet dat de kapitein dat doet, dus je kent het antwoord!” Doet me erg denken aan een radioprogramma “Moeders wil is wet” met Mia Smelt als belangrijkste presentator. Ja: vroeger, heel vroeger, of zoals ik laatst iemand hoorde zeggen: “uit het jaar kruik”. Kende de uitdrukking niet, maar blijkt inderdaad nog te bestaan. Wel een saai landschap dat Västergötland: eindeloze landbouwgronden, dus blijkbaar een vruchtbaar gebied. Een groot deel van de route maakten we gebruik van de Riksväg 44 die relatief dicht langs de Vänern loopt, maar het meer hebben we geen moment gezien. Campercontact bood vier mogelijkheden om de nacht door te brengen, we hebben gekozen voor de stadscamping, Trollhättans camping city, code 57.463. Wat er is met die Zweedse campings weet ik niet, maar ook hier weer kregen we te horen dat ze op één plekje voor één nacht na compleet waren volgeboekt, terwijl wanneer ik mijn ogen laat dwalen over deze mooie camping toch de helft van plekken leeg zie staan. Kan natuurlijk zijn dat ze op het gras geen campers willen hebben, maar alleen op de daarvoor bedoelde plekken. Dus morgen opnieuw opbreken terwijl we graag een nachtje langer wilden blijven. W toch morgenvroeg maar eens al haar charmes in de strijd gooien. Leuke camping met hele nette voorzieningen, vlakbij het centrum en het sluizengebied. Ze zijn aardig met de wegen aan het knutselen direct naast de camping, maar we hebben daar geen last van gehad. Hebben de wegwerkers vakantie soms? Ons busje staat pal onder een zender, dus we zullen vandaag eens lekker de wifi van de camping leegzuigen: ijzersterk signaal.

Op de fiets, naar de sluizen en de waterval: Fall and Locks noemen ze dat in de brochures. Had een route met Komoot uitgestippeld, maar omdat we nog een paar kaartjes op de post moesten doen, pas later ingeschakeld. Je ziet op het routekaartje dus niet onze gehele monstertocht. Voor een brug moesten we wachten tot de Baltic Sailor gepasseerd was, een vrachtschip uit Letland dat stukgoederen vervoert. Later zagen we bij de sluizen hoe dat monster in no-time geschut werd. Blijft altijd een fantastisch gezicht. Daarna naar de voorstelling van Vattenvall: een medewerker drukt in de zomermaanden bijna elke dag om drie uur op het knopje om de waterval “aan” te zetten. Je moet het meegemaakt hebben, al is het een drukbezochte toeristische attractie. Wel fascinerend om eerst een lege rivierbedding te zien en daarna al dat kolkende water op dezelfde plek. Feest was met een paar minuten afgelopen. Vervolgens een beetje kriskrassen door en om de stad. Zowel W als ik kwamen tot de conclusie dat Trollhätten, net als de meeste Zweedse steden en dorpen, een sfeerloos geheel is. Niet veel gefietst vandaag, een kleine 20 kilometer. Tijd voor wat plas- en sopwerk op de camping. 

V: 181.370; A: 181.509; rijtemperatuur dalend van 23 naar 20 graden. Tijdens de autorit overwegend bewolkt, tijdens de fietstocht klaarde het op en konden we mooie “watervalfoto’s” maken. Zon op/onder: 04:25/22:06 (gegevens Trollhättan). Een mooie dag! En morgen? Morgen is er weer een dag. W gaat proberen een dagje bij te boeken, maar of dat lukt? Sluiten we zoals gewoonlijk af met het woord van de dag. W moest vanmorgen de vuilnis wegbrengen. Dat mocht ze doen op een plek die aangeduid werd met "sop". Later even opgezocht: vuilnis storten = dumpa sopor.