zomerreis 2022 – 12: 15.000 stappen door stockholm

Had gisteren vergeten de zonsopkomst en -ondergang van Stockholm te vermelden, doen we dus nu: 03:43/22:00. Moet nog even meedelen dat vaste lezer H te W het een beetje vreemd vond om duizenden kilometers met een camper rijden, om vervolgens bij een Lidl-filiaal boodschappen te gaan doen omdat dat een paar Euro goedkoper is. Toch het stukje van gisteren nog maar eens herlezen, H te W, ik heb andere redenen aangevoerd.

Veel grote steden verkennen we graag via een georganiseerde fietstocht van Baja Bikes. In Stockholm skippen we dat: zo’n 40 Euro per persoon vragen voor twee uur fietsen vinden we een beetje te veel gevraagd, al is het programma wel aantrekkelijk. Op de website van Baja Bikes vind je het volgende: “Tijdens deze twee uur durende Stockholm Fietstour neemt de enthousiaste gids je mee langs de mooiste plekjes. Ervaar een rijke mix van moderne en historische architectuur. Je komt langs de indrukwekkende pleintjes, levendige cafés en restaurants. Je fietst naar het historische centrum en natuurlijk wordt er even gestopt om te genieten van een geweldig uitzicht over Södermalm, het grootste eiland. Leuk om te weten: de stad heeft maar liefst 14 eilanden! Uiteraard mag fietsen door het grootste stadspark niet ontbreken. Dit is een uniek ecopark waar je even ontsnapt uit het stadsleven. Vanuit het centrum fiets je langs de waterkant naar het stadspark eiland. Onderweg passeer je Astrid Lindgren’s World en het Vasamuseum om vervolgens bij de Estonia Memorial en de Galärkyrkogården begraafplaats uit te komen. De volgende stop is het oude kwartier Djurgårdsstaden. Hier vind je leuke houten huisjes uit de 18e eeuw. Ook fiets je langs het Skansen openluchtmuseum en het Waldemarsudde Art Museum. Uiteraard slaan we de haven niet over en kun je ook nog even genieten van een mooi uitzicht over de Feather Islands. Hier werd in de 19e eeuw illegale vodka gestookt door L.O. Smith. De Stockholm Fietstour wordt afgesloten met het Noordelijke deel van Djurgården. Uiteraard stoppen we regelmatig en is er genoeg tijd voor foto’s en vragen.”

Bij het “inlezen” van de bijzonderheden in en rond Stockholm kwam ik de plaats “Ektorp” tegen. Verhip, die naam komt bekend voor. Diep in mijn geheugen graven hielp niet, ja we worden allemaal een dagje ouder. Google is in dat soort gevallen je vriend, blijkt dat het een bank van Ikea is. Beetje verder neuzen leverde nog een groot aantal andere producten van Ikea op die genoemd zijn naar Zweedse plaatsen. Je leert nog eens wat als je reist.

vrijdag 8 juli: @ bredäng – stockholm

Dus geen Baja Bikes vandaag, zelfs niet naar de stad op de eigen fiets. Het is dan wel zo dat je op de fiets de vrijheid hebt om overal te stoppen en om foto’s te nemen, het nadeel is dat wanneer je iets wilt bezoeken je de fiets ergens moet parkeren. Het Chinese-wonder-op-twee-wielen is dan wel niet meer zoveel waard, maar mijn dierbare Trek is me net te nieuw af. Aan de andere kant: als er ergens veel gefietst wordt, is het wel in Stockholm. Deze fietsvriendelijke stad kent een uitstekende infrastructuur, beschikt over goede fietspaden (meer dan 750 kilometer en de weggebruikers zijn er ingesteld op de vele fietsers in de stad.

De naam Stockholm wordt in de boeken voor het eerst genoemd in 1252. Er wordt gefluisterd dat de stad toen gesticht is door Birger Jarl, om de zweden te beschermen tegen aanvallen van buitenlandse schepen. De naam komt van de samenstelling “stock” (blok hout) en “holm” (eilandje) en de stad bevond zich op de plek wat nu Gamla Stan genoemd wordt. Stockholm werd de belangrijkste stad vanwege de strategische ligging: daar waar het Mälarmeer in de Oostzee uitkomt. Ook een ideale plek om handel te drijven.

Eén dag is eigenlijk veel te weinig om kennis te maken met Stockholm, maar het is niet anders: gisteren was het te nat om wat te doen en we hebben er na onze verplaatsing maar een halve huttendag van gemaakt. Ook morgen schijnt al het goede van boven te komen in de vorm van nattigheid, dus houden we vandaag over. En om eerlijk te zijn: we zijn geen echte stadsmensen. Ik al helemaal niet: na een uur val ik van stoeprandjes, loop tegen lantarenpalen aan en ben een gevaar voor eigen leven als wandelaar in het stadsverkeer. Ondanks dat zou ik het niet willen missen.

Een mazzeltje: we krijgen bejaardenkorting op de metro, we zijn pensionär. Bestelde dan wel twee dagkaarten voor senioren, kreeg twee enkeltjes. Nee, niet in het Zweeds, in het Engels. Een Duitse dame voor me overkwam hetzelfde. De automaat deed het niet, dus mocht ik het afhandelen met een man die biljetter verkocht, maar aan zijn hele houding te zien had hij er echt geen zin in. Elke tien minuten gaat er een metro (T-bana) naar de oude stad (Gamla Stan) en met een kleine twintig minuten ben je er. We waren er eerder, maar om eerlijk te zijn: ik heb er geen actieve herinnering meer aan. De metrostations kwamen me onbekend voor, het Koninklijk Paleis heb ik nog nooit gezien en het Parlementsgebouw was vreemd voor me. Het enige wat ik me kon herinneren was het vele water en natuurlijk het openluchtmuseum Skansen, dat we geskipt hebben.

De dag begon zonnig, foto’s werden mooi met zo’n fijne blauwe lucht erop. We begonnen onze excursie met een wandeling door Gamla Stan op het eiland Stadsholmen. Niet één gebouw, maar het hele gebied is een bezienswaardigheid. Je mag het gerust het altijd levendige historische hart van Stockholm noemen. De eerste huizen uit de dertiende eeuw staan er niet meer. De huizen die toen gebouwd werden waren heel klein, van hout en stonden erg dicht op elkaar. De meeste van de okergele en rode panden stammen uit de zeventiende eeuw. Hier en daar zijn ze wat scheef en verzakt, maar dat verhoogt de charme. Beetje erg toeristisch (de Japanners zijn er ook weer), vooral de hoofdstraat Väterlånggatan met zijn tientallen souvenirwinkels, die allemaal hetzelfde spul verkopen. We doken al snel de zijstraatjes in: weinig volk, heel aparte winkeltjes en prachtige doorkijkjes.

Na wat geslenter (en wat geklim – Gamla Stan is echt niet vlak) kwamen we bij het museum van Alfred Nobel, de Zweedse uitvinder van het dynamiet, aan. Overigens niet verder dan het plein. Te mooi weer voor museumbezoek (op dat moment). W zei dat Stockholm ook een museum heeft dat gewijd is aan Cornelis Vreeswijk. Dat had ze gelezen in haar ANWB-reisboek. Tja, boekje is van 2008 en het Cornelis Vreeswijk Museum in Gamla Stan is al in 2011 gesloten. Het schijnt dat een deel van de inventaris is verhuisd naar het ABBA-museum. Neemt niet weg dat Cornelis – die een groot deel van zijn leven in Zweden gewoond heeft – nog steeds buitengewoon populair is.

Uiteindelijk kwamen we aan bij het Konlnklijk Paleis, eigenlijk een ontzettend lelijk gebouw: vanaf het water lijkt het een vierkante blokkendoos. We kwamen voor de wisseling van de wacht, dat hier nog een groter spektakel is dan die van Buckingham Palace (Londen). W dacht eerst nog dat koning Gustav langs zou komen omdat er overal touwen en kettingen gespannen werden. Het was alleen bedoeld voor de “vaktbytet” (hoop dat ik het juiste woord van het bordje overgenomen heb). Duizenden mensen. En toen! We zagen later de radarbeelden: één klein plukje noodweer trok over het Koninklijk Paleis en zorgde voor 10 mm water in drie kwartier. Laat nu de wisseling van de wacht exact drie kwartier duren. W was boos omdat paraplu’s haar foto’s ontsierden, ik was hels omdat drie weersites er weer eens vierkant naast zaten. Balen: beloven ze een droge dag met af en toe een zonnetje, komen er liters water naar beneden. Boeven zijn het, die weerapps. Volgens W kun je het ook van de positieve kant bekijken: de militairen trokken zich niks van de regen aan en vertoonden hun kunstjes (die ze overigens in de zomer elke dag vertonen en buiten de zomermaanden drie keer per week). Kunstjes die soms lachwekkend waren. Wij stonden droog: hadden op tijd een galerij gezocht met bankje, niet om op te zitten, maar om op te staan om zo over de paraplu’s heen te kunnen kijken. Dankjewel architect Nicodemus Tessin de Jongere, dat je toen (bouw 1697 tot 1760) al aan ons hebt gedacht. Bankje zal wat nieuwer geweest zijn.

Het paleis was voor een deel ingepakt, de kathedraal ernaast Storkyrkan (letterlijk: de grote kerk) zat bijna helemaal in het plastic. Onderhoudswerkzaamheden of zo. Dat heb je met een kerk die er vermoedelijk al sinds de dertiende eeuw staat. Wel door de jaren heen uitgebreid, gerenoveerd, aangepast. Is er iets officieels te doen met betrekking tot het koninklijk huis (een huwelijk, een kroning) dan gebeurt dat in deze kathedraal, die sinds de Reformatie Luthers is. Ik heb een foto van een blote kerk op internet kunnen vinden (foto van takemetosweden.be).

Toen op jacht naar iets eetbaars. We waren gewaarschuwd, maar werden overrompeld door de prijzen: een beefburger op een terras voor € 20,00 per persoon, een tapbiertje voor een kleine € 9,00 vinden we toch een beetje teveel van het goede. Het werd een uiterst betaalbaar broodje worst en een ice tea bij een kraampje, opgegeten op een gratis bankje. Daarna een rondvaart en de dag was compleet. De metro gepakt bij Slussen (Zweeds voor de sluis), zal ongetwijfeld een mooi gebied worden maar wordt nu grondig op de schop genomen. De Nederlandse ambassade die hier ligt hadden we al vanaf de rondvaartboot kunnen bewonderen.

Genoeg gestockholmd, veel gezien en nog meer overgeslagen. De Thai op de camping wacht. Moet goed voer hebben volgens de recensies. Of dat zo is hoor je morgen. Een mooie dag. En morgen? Morgen is er weer een dag. Denk dat we richting Uppsala gaan, maar of dat zo is hoor je ook morgen. Oeps: vergeet nog het woord van de dag, dat wordt "nödbromsen" vandaag.