zomerreis 2022 – 13: de flexibiliteit van een camperaar

We hebben de nacht doorgebracht in het landskap Dalarna. Als je Dalarna noemt denkt de gemiddelde Nederlander aan het Dalarnapaardje, het bekende rode, houten souvenir. Ze worden hier zo’n 55 kilometer verderop gemaakt. De afstand is over de weg gemeten, je mag het halve meer rond. Het grootste Dalarnapaard ter wereld zijn we gisteren op onze reis tegengekomen in Avesta (ruim 100 kilometer zuidelijk van de plek waar Puzzel staat). Het ding is 13 meter hoog. Toen ik een kilometer verder was dacht ik “weer geen foto gemaakt”. Gelukkig is er internet die in dat soort situaties uitkomst biedt. De eerste Dalarnapaardjes werden door houthakkers gemaakt. In hun vrije tijd in de bossen sneden ze – geïnspireerd door de paarden die hen hielpen bij hun zware werk – kleine figuren die ze aan hun kinderen gaven als speelgoed. In de zeventiende eeuw werden de paardjes verkocht door marskramers die langs boerderijen trokken. In 1939 werd het Dalarnapaard op slag wereldberoemd: er stond toen een reusachtig exemplaar bij het Zweedse paviljoen op de Wereldtentoonstelling in New York.

Siljan, het meer, wordt ook wel “het oog van Dalarna” genoemd. Groene weiden vol bloemen, rode houten boerderijen, water, bossen, kortom: Zweden op zijn best. Rood paardje erbij en Zweden is af. Dan vergeet ik nog dat volgens het ANWB-boekje “Zweden Goud” van W er ook nog tienduizend rendieren (de zuidelijkste kudden van Scandinavië), een paar beren, een handjevol roedels wolven en nog wat lynxen rondlopen. Heb ze tot heden niet gezien en of het nog klopt? Het boekje is van 2008 en er kan veel veranderen in 14 jaar. Als je dan verder bedenkt dat de bevolking van Dalarna dol is op oude tradities, folklore en streekkostuums, weet je dat je in een toeristisch gebied bent aanbeland.

Lezeres L te D vroeg waarom er zo’n rare lus in de route van gisteren zat? Op de kaart leek het of we een omweg gemaakt hebben. Beste L te D: met een camper rijd je nooit om, hooguit anders! Soms is het omdat er wat leuks te zien is op de andere route, deze keer wilden we wat drukte rondom Stockholm vermijden.

zondag 10 juli: @ leksand

Zoals al verteld zijn we gisteren aangekomen op Västanviksbadets Camping Leksand. Campercontact gebruikt code 57.895 (foto is van de campingwebsite gemaakt op een zonnige dag). Niet goedkoop, de plaatsen beginnen bij 350 SEK (met stroom) en hoe dichter je bij het water komt hoe duurder het wordt. Je krijgt dan ironisch genoeg ook meer mug voor je geld. Op de plek waar wij staan hebben we nog geen mug gezien, maar toen W gisteren een verkennende ronde deed over de camping kwam ze bij het water behoorlijk wat van die hinderlijke ettertjes tegen. Eigenlijk de eerste keer in anderhalve week dat we ze opmerken: tot heden is onze reis mugvrij verlopen. De camping ligt zo’n vier kilometer buiten Leksand in het plaatsje “Västanvik”. Naast de camping telt het gehucht nog een paar huizen. Eén keer flink gassen en je bent er al weer door heen. Nederlandse eigenaar, die al tweeëntwintig jaar in Zweden woont. Sanitair piccobello in orde, compleet met toegangssysteem via een chip en waterbesparende douches, de stroomvoorziening is evenwel van voor de Eerste Wereldoorlog: verloopstekker nodig (want nog twee gaten) en afgezekerd met zo’n ouderwetse bakelieten witte zekering. Hebben we trouwens al een paar keer vaker meegemaakt in Zweden.

Het meer en het omringende landschap zijn voor de verandering eens niet ontstaan door bulldozerwerk in een of andere IJstijd, maar door de inslag van een meteoriet. Wel een beetje teruggaan in de tijd: de ouderdom wordt op 360 miljoen jaar geschat. Bijgaand kaartje heb ik geleend van SNP natuurreizen die de reis “een rondje Siljanmeer op de fiets” aanbiedt. Je ziet Leksand aan de zuidkant van het meer liggen. We zijn het meer niet rondgefietst, daarvoor zijn de afstanden te groot en het weer te slecht. Sterker nog: ons fietsavontuur bij dit meer duurde nog geen 4 kilometer (gisteren)

Het enige wat niet echt meezit is het weer: er gaat een regenbui over een deel van Zweden en als we Weerplaza mogen geloven schuift die lange strook consequent over Leksand heen. Samenvattend is het weer dus KMP (ik mag van het bevoegd gezag niet vertellen waar die afkorting voor staat). Dus na een lange binnenzit besloten dat Dalarna heel erg mooi is, maar nu even niet aan ons is besteed. Tegen twaalven zou het droog worden, maar dan op de fiets met 13 graden? Niks korte broek, sandalen en T-shirt maar dikke trui, winterjas en zelfs handschoenen aan. Nee, het is vakantie. Dus unaniem besloten er een reisdag van te maken, zodat we morgen (wanneer het weer er wat vriendelijker gaat uitzien – hopen we) onze fietskilometers kunnen maken. Eén van de grote voordelen van reizen met een camper is flexibiliteit. Met de vijf minuten was de stroomkabel ingerold, de gaskraan dicht, de koelkast op accu en de fietsen in en op de camper. Afrekenen kost meer tijd.

Wel even de winkel van Letsands Knäcke met een bezoekje vereren. Deze bakkerij is misschien wat minder bekend als Wasa, maar gooit ook ontzettend veel knäckebröd op de internationale markt. Een winkel die we uit eigen initiatief nooit zouden bezoeken, maar W had een verzoekje van Margo gekregen om een bepaalde mok met vlindermotief mee te brengen. Dus naar de winkel die om 11:00 uur haar deuren opende. Toen stond er al voor een paar miljoen Euro aan husbils geparkeerd en kon de onze er ook nog wel bij. Behalve een mok ook nog wat knäckebröd gescoord. De vork op onderstaande foto moet de grootte van het brood aangeven. 

Vervolgens een paar uur rijden, waarbij de ruitenwissers (meestal in de intervalstand) bijna niet uit geweest zijn. Voorruit in ieder geval goed schoon zullen we maar zeggen. Zweden is een lupinenland. Lupinen tref je overal aan in het land, maar zo uitbundig als op eerste 45 kilometer van onze route hadden we het nog niet meegemaakt: we reden op een weg met aan weerszijden alleen maar lupinen. Waren ze eerder deze week aan de kust vrijwel uitgebloeid, hier lieten ze nog alle bonte kleuren zien. De paarse tinten voerden de boventoon. Daarna volgden we gedurende 200 kilometer weg 26 met de mooie naam “Inlandsvägen”. Deze “Riksväg” 26 loopt van Halmstad naar Mora in noord-zuidrichting.

Half vier stond onze Puzzel geparkeerd aan de oevers van de Vänern op Askeviks Camping & Stugor in Sjötorp. Een uur later begon de zon te schijnen. V: 181.060; A: 181.328. Rijtemperatuur 10 – 17 graden. De zon (als zij zich laat zien): op om 04:02, onder 22:13 (gegevens Sjötorp). Een mooie dag? Och, wel een juiste beslissing. W ligt nu om vijf uur buiten in de zon haar boek te lezen. En morgen? Morgen gaan we fietsen, maar zei ik dat gisteren ook niet? Dan nog even het woord van de dag, vandaag heb ik gekozen voor "förskola", vooral omdat het dit jaar precies 50 jaar geleden is dat ik een leuke "förskolelärare" tegenkwam. Ze zat vandaag exact 268 kilometers naast me.