nazomertocht 2024 – 16: daar waar supermarkten suijkerbuijk heten

Vertelde gisteren dat onze fietstocht over de Kalmthoutse heide plotseling eindigde voor een gesloten poort van een militair oefenterrein. Kreeg daarna van lezer G te W te horen dat hij niet al te beste herinneringen had aan Ossendrecht: hij mocht daar in zijn jeugd en jonge jaren “opkomen voor zijn nummer” in de Koningin Wilhelminakazerne. Kazerne bleef tot aan het einde van de dienstplicht (1996) in gebruik. Gebouwd in 1952. In het begin van de Koude Oorlog was het gevaar van een gewapend conflict met de Sovjet-Unie volgens de Nederlandse strijdkrachten en de politiek zeer reëel. Als lid van de NAVO was Nederland verplicht om het leger en de luchtmacht sterk uit te breiden ter verdediging tegen de gevreesde Russische invasie. Ossendrecht werd uitgekozen omdat het (net als vijf andere nieuwe kazernes) voldeed aan de voorwaarde dat in de onmiddellijke nabijheid van de kazernes oefenterreinen van voldoende grootte lagen. In die tijd was het nog niet zo moeilijk om een natuurgebied te onteigenen, vooral niet aan de Nederlands-Belgische grens. Legerplaats en militair oefenterrein Ossendrecht dus. Nadat het afgelopen was met soldaatje spelen werd het complex enige jaren gebruikt voor de opvang van asielzoekers.

vrijdag 6 september: @ ossendrecht

Gisteravond hoorde W onweer. Bleek een eind verderop in het Belgische land te gebeuren. We konden het goed horen omdat de schuifdeur open moest om voldoende 4G-stralen binnen te krijgen om Flikken Maastricht te kunnen zien. Wanneer de deur dicht is houdt het metaal teveel signaal buiten. Na drie dagen zonder Wolfs en Eva moest de schade even ingehaald worden. We zitten wel in het buitengebied, op de grens met België. “It isn’t rude to be nude” is het motto van dit terrein, moet natuurlijk de thermometer wel de nodige graden aangeven.

Een donkere, stille nacht hier op de camping. Rustig wakker worden met een grote pot koffie en wat voorbereidingen voor – hoe raad je het – een fietstocht. Vandaag toch maar het zekere voor het onzekere genomen: een fietstocht gepland op basis van knooppunten en die geëxporteerd naar Komoot. Het werd een route om en door de Kalmthoutse Heide op Nederlands en Belgisch grondgebied en eindigend bij een supermarkt in Ossendrecht, de koelkast is leeg. De natuur is er al heel lang: het gebied heeft zijn huidige vorm gekregen aan het einde van de laatste ijstijd. Toen voerden de westenwinden grote hoeveelheden zand aan. Daardoor werden duinen gevormd, die – zolang het zand niet werd vastgehouden door begroeiing – naar het oosten wandelden. De Ossendrechtse Duinen zijn daarvan een goed voorbeeld, al is in het Vlaamse deel meer heide en stuifzand bewaard gebleven. Kortom: oude natuur kreeg in 2001 een nieuwe naam: Grenspark Kalmthoutse Heide, een internationaal samenwerkingsverband.

Ben je aan het fietsen vraag je je ineens af wat die slagboom daar op de Danckerseweg ter hoogte van Oudbroek doet. Google is dan weer eens je beste vriend en leidt je naar een artikel uit 2017 van HLN, een Belgische krant, met de titel “Slagboom met magneetkaart tegen sluipverkeer”. Een klein stukje “De cementblokken ter hoogte van het Oudbroek zijn weggehaald en worden vervangen door een bareel die werkt met een magneetkaart. Alleen wie er met zijn voertuig moet zijn, krijgt een magneetkaart. Voor de andere is de straat taboe.” Vandaag stond de slagboom (in schoon Vlaams “bareel”) open en ik kon ook geen kastje vinden om een magneetkaart te lezen. Er was wel camerabewaking, misschien is dat voldoende om zicht te hebben op wie er allemaal gebruikmaakt van de weg, maar ik heb het vage idee dat de weg inmiddels gewoon weer open is. Waarom je er niet roken mag is mij volstrekt onduidelijk.

Gisteren waren we er ook al, maar snel doorgefietst. Vandaag meer aandacht voor grensdorp Putte dat over één Nederlandse en twee Belgische gemeenten is verdeeld. Het Nederlandse deel hoort bij Woensdrecht. Putte wordt voor het eerst genoemd in 1247, toen men in het vrijwel onbewoonde gebied begon veen te ontginnen en er parochies ging stichten. Met de Vrede van Münster (het einde van de Tachtigjarige Oorlog in 1648) werd het dorp staatkundig en bestuurlijk verdeeld. Het Belgische deel hoort bij de gemeenten Kapellen en Stabroek. Spannend gebied vroeger: stropers en smokkelaars deden goede zaken.

Na een aantal kilometers wil je wel even je billen op een bankje vlijen. Ga je zitten naast een kudde vuurwantsen (officiële naam Pyrrhocoris apterus, heb ik ook op moeten zoeken hoor!) die gebruik maken van (een deel van) hetzelfde bankje. “Ik wil je de foto wel sturen en je mag hem in je blog gebruiken onder de voorwaarde dat je geen college gaat geven over vuurwantsen”, waren de bemoedigende woorden van W (zij maakte bijgaand plaatje), dus mag ik je niets vertellen over het interessante geslachtsleven van de beestjes (de vuurwants kent een zeer lange paring, dat komt wel meer voor bij insecten, de mannetjes blijven lang aan het vrouwtje gehecht zodat ze niet met andere mannetjes kan paren). Oeps: ga ik toch de fout in. “Todo lo que sé, lo aprendi en Horta” zei Pablo Picasso eens (waarbij Horta gewoon een plaats in Spanje is), ik heb een variant “Alles wat ik weet, heb ik van Wikipedia geleerd”.

In Kalmthout kwamen we een bijzonder oorlogsmonument tegen: een 90 mm luchtafweer kanon. Bij het schietgeval stond een plaquette met volgende tekst: "Ter herinnering aan de dappere geallieerde kanonniers die het luchtafweergeschut tegen de Duitse V-1's, gericht op de haven van Antwerpen, succesvol bedienden van oktober 1944 tot april 1945”. Weten we dat ook weer.

We sloten onze fietstocht (bijna) af bij de Plus in Ossendrecht. De winkel heeft de fantastische naam Suijkerbuijk. Nadeel van deze supermarkt: we fietsen langs de achterkant zonder te merken dat er een supermarkt was. Kijk maar eens naar het kaartje van onze omzwervingen door de metropool Ossendrecht. Tot een jaar geleden had dit dorp ook nog een ALDI, maar dat loonde schijnbaar niet meer. Er is nog één andere kruidenier: een Poolse sklep.

En na 46,5 kilometer waren we weer terug bij af, voorzien van alle goede ingrediënten voor een prettig weekend. Alleen het weer liet ons in de steek. Temperatuur kelderde naar 18 graden en het begon te regenen, dus de stoelen die op bijgaande foto nog buiten staan hebben inmiddels een droge plek gekregen. Och binnen is het ook gezellig. Ondanks het wat mindere weer een mooie dag. En morgen? Morgen is er weer een dag en krijgen we wat meer weer, van het BB-type. Wordt beloofd, maar: eerst zien, dan geloven.