komkommertijd – 1: een mariakapelletje

“Als wij nu een paar foto's gaan maken, fabriek jij er dan een verhaal bij?”, sprak buurvrouw C, je weet wel: die van de kapelletjes. De opmerking dat dat helemaal niks te maken heeft met ons camperleven deed ze af met een vaag “noem het maar komkommertijd of zo”. Aldus geschiedde op vrijdagmiddag 13 september 2024 omstreeks vijf uur. Het duo C en W op stap en een half uurtje later werd ik wakkergepingd door een appje met een paar foto's. Zij hun werk gedaan, nu ik het mijne. Wees gerust: zal je niet lastig vallen met beschrijvingen als “het bakstenen kapelletje heeft een middenstuk met een zadeldak en een nis en kent twee zijpanelen van geglazuurd aardewerk”. In dat soort technische details ben je niet geïnteresseerd (denk ik). Overigens: vroeger heette het gebouwtje in ons huis “het vogelhuisje”, kun je nagaan hoe katholiek wij onze kinderen hebben opgevoed. Nog jarenlang heeft dochterlief kapelletjes geassocieerd met vogels. Maar nu dwaal ik ernstig af.

Waarom bouwen mensen kapelletjes, vroeg ik me vroeger af. Tegenwoordig weet ik het antwoord wel: in negen van de tien gevallen is de reden “uit dankbaarheid”, ook deze keer. Boeren uit de omgeving van de kruising Nieuwendijk/Voshuttedijk (zie kaartje voor de exacte positie) waren zo dankbaar dat de Tweede Wereldoorlog was afgelopen en dat een groot aantal onderduikers die zij verstopt hadden de ellende hadden overleefd, dat ze in 1946 dit Mariakapelletje hebben laten bouwen.

Fijn dat C ook de twee zijpanelen goed in beeld heeft gebracht. Op het linker paneel zie je hoe de Aartsengel Gabriel aan Maria de “blijde boodschap” vertelt, je weet wel dat sprookje van de Onbevlekte Ontvangenis waarvan Jozef zogenaamd geen weet had. Het resultaat van dat zaadloze feest staat op het rechterpaneel: de geboorte van Christus in de stal van Bethlehem.

Valt er nog meer te vertellen? Het schijnt dat het hele handeltje eigendom is van de Stichting Vicarie Sancti Nicolai, een stichting van de familie(s) Van Basten Batenburg (een van de telgen van die familie was in een grijs verleden burgemeester van Lichtenvoorde). Kon hierover het volgende vinden: “de Mariakapel is in erfpacht uitgegeven aan de Parochie HH. Paulus en Ludger te Lichtenvoorde en wordt onderhouden door boeren uit de omgeving.” Tot slot: de kapel is inmiddels een gemeentelijk monument. Ergens op de stenen moet je een museumplaatje kunnen vinden. Ga vooral niet achteloos voorbij, want “Op de deze weg zet gene voet, of zeg Maria wees gegroet”. Het is maar dat je het weet. Voldoende zo C te L?