intermezzo - 3: hygge aan de vechtesee

Was al jaren bekend met het woord “doemdenken“, kwam dit weekend een variant daarvan tegen op de website van een krant van DPG-media. Schandalig maar ben de bron vergeten. Het stond in een artikel over twee mannen die acht jaar lang de wereld overgezeild hebben. Het woord was “doemscrollen“. Volgens het Instituut voor de Nederlandse Taal verwijst het woord “naar het online voortdurend lezen van negatieve nieuwsberichten, vaak met het gevoel dat het steeds somberder maakt“. Het is de Nederlandse variant van het Engelse "doomscrolling". Het kan ook verwijzen naar het langdurig bekijken van korte, negatieve video's zonder op de verstreken tijd te letten. Google het woord maar eens.

dindag 19 augustus: @ de lutte

Alweer onze laatste volle dag op Erve Velpen. De ochtend begint echt routine te worden: wakker worden, koffie zetten, route uitstippelen, broodjes afbakken, ontbijten, afwassen en tussen de bedrijven door nog wat zaken waar ik het hier niet over ga hebben. Nieuw de laatste dagen is het gesprek over “volgende week“, welke richting we opgaan. Niet helemaal nieuw is de wens van W om een deel van de N8 Oostzeeroute fietsroute te volgen. Ik noem dat hygge op twee en vier wielen. Twee van de fiets, vier van de camper en hygge omdat we in Denemarken zouden beginnen (en misschien wel blijven). Hygge? Als Nederlander krijg je het nooit goed uitgesproken: klinkt als 'hue-ge' en of je het als buitenlander echt helemaal kunt snappen is de vraag. Je mag het woord ruwweg vertalen als gezelligheid, maar die betekenis dekt het woord niet helemaal. Heb me laten vertellen dat de essentie van hygge is: het creëren van een fijne warme sfeer, genieten van de goede dingen in het leven met fijne mensen om je heen. Och: mochten we vanwege de temperaturen volgende week niet naar het noorden gaan, de hygge neem ik wel mee. Zelfs naar Frankrijk.

We zaten zelfs een beetje “hygge“ op de fiets. Zoals gewoonlijk had Komoot de basis gelegd voor de tocht en ik (op aanwijzingen van het bevoegd gezag) de verfijningen aangebracht. Toegegeven: veel stukken kennen we inmiddels al, maar geen probleem, want elk seizoen is anders en wanneer je een keer een rondje tegen-de-klok-in doet kijk je heel verfrissend tegen de wereld aan. Denekamp daarentegen was onveranderd: een stadje met een gezellig dorpsplein, een prachtige oude kerk en (volgens W) allerlei leuke winkels. Snel er doorheen. 

Wel even een foto van de kerk maken en het bewijs leveren dat de drie nonnen (eigenlijk zijn het drie kloosterzusters van het klooster in Noord-Deurningen) nog steeds voor de kerk staan. De kloosterorde die zich sinds het midden van de 19e eeuw heeft ingezet voor de ziekenverpleging, de zorg voor de onbehuisden, de bejaardenzorg en niet te vergeten het onderwijs in deze streek. Het kunstwerk is in 1982 geplaatst als een eerbetoon aan de vele kloosterzusters die “kwamen om te dienen“. Zo luidt dan ook het opschrift, van de beeldengroep.

Onveranderd? Niet helemaal! Nieuw voor ons (eerder dus gewoon overheen gekeken) is een beeld dat het 'Köttelpeer'nkearlke' wordt genoemd. Kan natuurlijk zijn dat het beeld de laatste jaren verplaatst is. Dit kunstwerk, ontworpen door de Bornse kunstenaar Ruud Hallema, is geschonken door de Denekampse ondernemers ter gelegenheid van de heropening van het aangepaste winkelerf in het centrum van Denekamp op 29 augustus 1984. De naam is afgeleid van de bijnaam van de Denekampers namelijk 'Köttelpeer'n'. Een köttelpeer is een klein stoofpeertje in de vorm van een paardevijg. Zou de oudste carnavalsvereniging van Denekamp vanwege die paardevijgenvorm 'de Köttelpeer'n' heten? Nu nog even aan de Kötteldiek een paar köttelperenbomen gaan poten. Wordt in januari 75, dus als je nog een leuk verjaardagscadeautje zoekt?

Op 7,6 kilometer vanaf het beginpunt stond de Borgelinkmolen, “een houten, rietgedekte, achtkantige, stelling korenmolen op een stenen voet van Bentheimer zandsteen“ (bron: Molendatabase). Ik hou wel van molens, W heeft er wat minder mee. Deze is gebouwd in 1818 en ging in 1846 in de fik, maar werd herbouwd. Vanaf 1927 mocht de wind wegvallen want men ging op elektromotor verder in een naastgelegen maalderij. De molen werd van stelling, kap en wiekenkruis ontdaan. Gelukkig voor ons werd de molen in 1992 verkocht aan een molenstichting die zorgde voor een complete reconstructie en restauratie.

 

Over het kanaal Almelo-Nordhorn heb ik in de afgelopen jaren al heel veel geschreven. Het kanaal werd gegraven tussen 1886 en 1904 om Nordhorn op het Nederlandse kanaalsysteem aan te sluiten, maar is eigenlijk nooit serieus gebruikt. Tegenwoordig kan er niet meer echt gevaren worden omdat sommige bruggen zijn vervangen door dammen. Het is een mooie plek om te fietsen. Vandaag fietsten we een stuk dat we nog maar één keer eerder weggetrapt hebben namelijk het stuk van de grens tot aan de Vechtesee. Het kanaal loopt op dat deel vrijwel geheel door de bebouwde kom van Nordhorn.

Aan het eind van het kanaal kom je bij de rivier de Vechte (in het Nederlands de Vecht). Dit riviertje was in de jaren zestig op Duits grondgebied vrijwel compleet gereguleerd omdat het regelmatig buiten haar oevers trad. Een van de zwaarste overstromingen was die van 1946, toen grote delen van het stadscentrum van Nordhorn onder water stonden. Men besloot de Vechtesee aan te leggen (klaar in 1974) met als doel het waterpeil beheersbaar te houden. Daarnaast fungeert het meer als zandvang, waardoor het riviertje minder snel dichtslibt. Met ongeveer 16 hectare best wel een redelijke plas water dat intensief wordt gebruikt voor recreatiedoeleinden. Een aantal jaren geleden hebben we met ons campertje op de camperplaats een paar nachten doorgebracht. W maakte toen studie van de Duitse varianten van verschillende watervogels en eenden werden plotseling Enten, kippen Hühner en het duurde even voor me duidelijk werd dat ze met Reiher gewoon reigers bedoelde.

We vervolgden onze route langs een kaarsrechte rivier de Vechte, want gekanaliseerd. Hadden we in Nederland vroeger ook een gewoonte van: recht maken wat krom is, maar tegenwoordig wordt er weer anders gedacht. Kijk maar eens naar de Groenlose Slinge. Misschien worden ze in Duitsland ook nog wel andersdenkend wat dat betreft. Liever heb ik nog dat ze het (erg mooie) fietspad langs de Vechte voorzien van een deuglijke bestrating. Zei tegen W dat wanneer ik ging spugen het mijn testikels waren die door de bestrating losgerammeld waren.

Volgende halte was het historische klooster Frenswegen met roots uit 1394. De laatste kanunnik vertrok in 1815. In 1974 werd in het klooster een oecumenische ontmoetingsplaats ingericht. En met een speciale filosofie: de 47 kloosterkamers hebben een speciale sfeer, ze zijn licht en functioneel ingericht. Het keukenpersoneel gebruikt regionale, seizoens- en fair trade producten. Het klooster wordt met biogas verwarmd en verlicht met stroom uit waterkrachtcentrales. Een paar jaar geleden hadden we hier tijdens de fietsvierdaagse van Denekamp een pauze in het café.

En natuurlijk was er weer veel heide, onder meer langs de Grenzweg, maar daar waren we gisteren ook al. Toen ik tijdens een pauze aan W vroeg of ze intussen al rijp was voor Engeland als camperbestemming liet ze me de volgende tekst lezen: “En nu ben ik hier. In Engeland. Waar men links rijdt, maar rechts denkt. Waar de wegen smal zijn, de heggen hoog, en de campers afwezig. Het is alsof God zelf een verkeersfilter heeft ingesteld. Geen rijdende bungalow die je op de A-road in een existentiële crisis stort. Geen bejaarde met een TomTom en een doodswens. Geen echtgenotes die tijdens het rijden de route proberen te herprogrammeren met hun stemvolume. Alleen stilte. Alleen asfalt. Alleen leven“.

Na 57 kilometer waren we weer bij ons uitgangsplek (extra lusje naar de Spar in De Lutte: toetje was op). Het laatste rechte stukje op onderstaande kaart is “gegist bestek“ van Komoot, ze had even wat problemen. Hebben wij ook wel eens. Nu wel die verrekte galg op de bult gezien, maar geen wonder dat we er gisteren niets "bewust" van hebben gezien: gewoon een stuk hout in de grond en een plaat op de grond moet vertellen waarom die paal zo interessant is. Wel weer een vijfsterrenroute! Temperatuur oplopend tot 26 graden; zon eerst 100 %, later halfbewolkt; wind kracht 2 uit het noordoosten - allemaal heel goed te doen. Een mooie dag. En morgen? Morgen is er weer een dag. We gaan heel even naar de Kötteldiek, twee nachten slapen op de Auping. Beetje verplichtingen: vergadering en open dag. En dan vrijdag via twee jarige kleinzonen naar? Zeg het maar. Het wordt ongetwijfeld hygge. Tot vrijdag of zaterdag voor nieuwe “avonturen van de blauwe bus“.