terschelling - 6: kun je nog oerollen, oerol dan mee

Is Terschelling tegenwoordig min of meer afhankelijk van het toerisme, vroeger vormde het eiland door de ligging in de Noordzee een veel en graag bezochte havenplaats op de route tussen de Scandinavische landen, Duitsland, Polen en Rusland enerzijds en Engeland, Zuid-Europa, Afrika en verderaf gelegen gebieden anderzijds. Deze week kwamen we de naam het Koggegat tegen, de vaargeul die vroeger liep tussen de Boschplaat en Terschelling. "Kogge" verwijst naar een middeleeuws zeilschip, dat tussen ongeveer de 10e en 15e eeuw veel werd gebruikt in de Noord- en Oostzee, vooral door Hanzesteden. "Gat" is een oud-Nederlands woord voor een geul, vaargeul of doorgang in een zeegat of tussen zandbanken in de Waddenzee. Al gauw werd Terschelling een opslag-, los- en overslaghaven. Uit de zogenaamde biertolregisters blijkt al de aanvoer van bier uit Duitsland in 1365. Door de waardevolle ligging van Terschelling werd het eiland ook een speelbal tussen de twee belangrijkste politieke partijen van die tijd: zowel de Hollandse Staten als de Friese heren hadden grote belangstelling voor het eiland met een van nature beschutte haven. Het eiland schommelde gedurende eeuwen tussen Friese en Hollandse overheersing, waarbij plunderingen, brandschattingen e.d. geen uitzonderingen waren. Ook de Engelsen deden af en toe een stevige duit in het (oorlogs)zakje. Neem als voorbeeld 20 augustus 1666, een mooie dag tijdens de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog toen admiraal Robert Holmes voer met elf compagnieën naar de haven met de Brandaris, weinig weerstand aantrof en het 300 huizen tellende dorp in de as legde. Behalve de vuurtoren Brandaris, gebouwd in 1594, en de bijna nieuwe Westerkerk uit 1663, was er nauwelijks een gebouw overgebleven nadat de Engelsen West-Terschelling in brand hadden gestoken.

zaterdag 14 juni: @ hee bij midsland

Regen en onweer in de vroege ochtend. Was een kleine kans op, maar rond zes uur knalde het een paar keer stevig en tokkelde de regen een vrolijk wijsje op het camperdak. Slaap je weer lekker op in en pas om negen uur zaten we aan de koffie. Weinig beweging daar “aan de overkant“, behalve kleinzoon T die volgens W al vanaf zeven uur balletjes aan het hooghouden was. Hij had één voordeel: om die tijd was er nog geen lange rij wachtenden voor de toiletten. Zeer aan de krappe kant als het zo vol staat op de camping.

Het was weer een mooie dag op Terschelling. Dat is de korte versie. Nu de lange: Tijdens Oerol is het eiland tien dagen lang één groot podium voor theatermakers, muzikanten en kunstenaars met het landschap van Terschelling als decor. De natuur staat er op nummer één (zegt men). Samen met Staatsbosbeheer is het Ecologisch Kompas ontwikkeld. Daarin is voor alle medewerkers, vrijwilligers, makers, partners én bezoekers vastgelegd hoe je het beste werkt in en met de natuur, zowel praktisch als artistiek. Leuk uitgangspunt, maar als je die kuddes fietstende mensen ziet ga je toch een beetje wenkbrauwenfronsen. “Wees blij dat ze niet met de auto gaan“, ze W en daar heeft ze dan wel weer gelijk in. Na het ontbijt via een omweg naar Midsland, hoog water dus de weg langs het wad was volgens de kleinkinderen “saai“. Beetje druk daar in dat dorp en een paar dansende kinderen en een performance van een man en vrouw op straat liggend gehuld in slaapzak.

Lunchen aan zee bij Midsland. Daarna gingen drie dames terug naar Midsland voor een uitvoering van het Flowerpowerkoor uit Heerenveen met muziek uit de jaren zestig. Een bont geheel want flowerpowerkleding. Volgens W echte meezingers als San Francisco van Scott McKenzie en California Dreaming van the Mamas and the Papas?. Twee heren en één dame bleven op het strand hangen en ik ging via de camping boodschappen doen in Formerum, uiteraard moesten de nodige monden weer worden gevuld. En ‘s avonds mochten de kleinkinderen op opa en oma passen, de jongere ouderen mochten een avondje stappen.

 

Een mooie dag. Een graadje kouder dan vrijdag en ook wat meer bewolking. Heb zelfs twintig druppels gevoeld verspreid over de namiddag. En morgen? Morgen is er weer een dag. We gaan opnieuw oerollen. Nu nog even schaken leren (opa wel te verstaan).