nazomertocht 2024 – 10: kusttram naar het zuiden

Weet het: op deze manier komen we geen meter vooruit. Hebben gisteren samen geconstateerd dat Zuid-Frankrijk er deze reis waarschijnlijk niet meer in zit en dat Bretagne al zeer twijfelachtig is. Maar... we hebben nog twee hele weken en vroeger knalden we in iets meer dan één nacht naar de Cèze om na twee weken met een verbrande kont in één nacht terug te rijden. “Da's vroeger”, zei W en ze heeft gelijk: ons leven heeft inmiddels een ander ritme. Daarbij komt dat er veel te zien en te doen is aan de Belgische kust. Volgens mij kun je gemakkelijk een week of twee vol plannen met het bezoeken van bijzondere bezienswaardigheden en interessante plekjes aan de Vlaamse kust. En als je dan nog heel bijzondere dingen gaat doen als het “vissen te paard” bekijken, heb je nog meer tijd nodig. Ja je leest het goed. In Oostduinkerke bestaat een uniek traditie van te paard vissen. De lokale vissers rijden iedere dag te paard de branding in om te vissen op krabbetjes en garnalen. De vissers rijden met hun netten op sterke paarden de branding in om hun geld te verdienen. Zal je uit de droom helpen: ze leven tegenwoordig niet meer van de vangst, het is een toeristische attractie geworden. Bezoekers kunnen zelf ook te paard garnalen proberen te vissen aan de Belgische kust.

Eén van de redenen dat we hier aanbeland zijn is de meest bekende attractie van de Belgische kust: het Beaufort Beeldenpark dat zich uitstrekt over de ruim zestig kilometer lange kuststrook. We hebben de laatste dagen al bijzondere moderne kunstwerken bewonderd; sommige zijn nieuw, een aantal staan er al wat langer. In Knokke is vlak bij de tramhalte aan het Maurice Lippensplein het werk “Beach Castle” van Jean-François Fourtou. te bewonderen. Het staat er al vanaf 2018 en begint een beetje “sleets” te worden: de gestapelde strandcabines hebben inmiddels hun beste tijd gehad. Volgens W bestaat het kunstwerk uit strandhuisjes die door een enorme stormvlaag op een grote hoop zijn geblazen. Heb de foto gisteren ook al geplaatst, maar hij past zo leuk in het verhaal dat hij vandaag in de herhaling gaat.

Eigenlijk zijn wij aangenaam verrast door de Belgische kust. Die betonkolossen moet je maar even voor lief nemen, maar achter die woontorens liggen vaak heel aantrekkelijke plaatsen. Als je denkt aan toerisme in België roep je toch meteen “Ik ga naar de Ardennen” en Herman Finkers vult dat aan met “De frisse lucht is even wennen”. (Om je een idee te geven van het niveau van dit lied de tekst van het eerste couplet: “Ik kreeg bijna flatneurose, het zat mij thuis niet mee. Mijn lidcactus had schaamluis, mijn lintworm diarree”, maar ik dwaal nu ernstig af). Je kunt natuurlijk ook een stedentripje doen: Brussel, Antwerpen, Brugge en/of Gent. Wij kozen voor de kust en kwamen tot de slotsom dat we zoveel mogelijk plaatsen met een bezoek moesten vereren: fietsend, trammend, lopend - de bewegingsvorm maakt niet uit. Op vrijdag konden we de helft van de lijst afstrepen: De Haan was het charmantst, want dit is de enige plaats aan de Belgische kust zonder wolkenkrabbers. We genoten op de fiets van de straatjes met witte villa's en de vele hotels in de Belle Époquestijl. Blankenberge deed een stuk moderner aan met onder meer een prachtige jachthaven. Op vrijdag zijn we naar Knokke-Heist getramd, volgens de boekjes zijn de 12 kilometer strand van Knokke-Heist het mooist van België. We hebben een deel van de strandboulevard gezien en zagen dat de stad eigenlijk al op het strand begint. Oostende hebben we vrijdag even heel vlug gedaan op de fiets en keken de ogen uit op de strandpromenade waar maar geen einde aan leek te komen. We doen het later deze week nog eens dunnetjes over.

zaterdag 31 augustus: @ bredene

Nog een dag trammen (kosten voor een dagkaartje: 2 x € 7,50, automaat bij de tramhalte) en een dag fietsen om De Panne, Koksijde-Oostduinkerke, Nieuwpoort, Middelkerke-Westeinde en Oostende (opnieuw) te zien. Een blik in de glazen bol maakte duidelijk dat het op zaterdag trammen en op zondag fietsen moest worden. “Ben blij dat je verhalen deze keer niet diep ingaan op de geschiedenis en de politieke achtergronden van elk plaatsje afzonderlijk”, zei W terwijl ik net opgezocht had dat Bram Degrieck (van lijst Plan B) burgemeester is van de Panne en zo de burgervader mag spelen over ruim 11.000 inwoners. Ook had ik net genoteerd dat de naam van de gemeente waarschijnlijk afkomstig is van het woord duinpan: een pan of panne is een komvormige diepte in de duinen. De rest van mijn verhaal mocht is dus weer gummen, zoals het feit dat Aldinkerke al sinds de 12e eeuw bestaat maar De Panne pas in de tijd van de Oostenrijkse Nederlanden (rond 1782). Maar vooruit: niks van dat alles. We maken een grote sprong naar de tijd vanaf de jaren 50 in de vorige eeuw, toen de komst van het massatoerisme er voor zorgde dat de schitterende kustvilla's ook hier in het zuidelijk gedeelte van de kust plaats moesten maken voor afgrijselijke, hoge appartementsblokken. Vooral op de zeedijk is, op enkele villa's na, niets meer overgebleven van de oorspronkelijke bebouwing. Met mooi gappen is niks mis, als je maar vertelt dat bijgaande foto door Lokilech gemaakt is.

Doorgereden tot het eindpunt van de tram in De Panne. Kon W nog net weerhouden om bij halte Plopsaland (de voorlaatste halte) uit de tram te stappen en naar de kassa te rennen om kaartjes te kopen. “Als je ouder bent dan 70 betaal je maar € 18,00 in plaats van € 48,50”, was haar motivatie, “Soms is het fijn om zo oud te zijn”. Heb het niet zo op al die types van Studio 100: figuren als Kabouter Plop, Samson en Gert, laat staan Piet Piraat, Bumba, Woppy en Mega Mindy kunnen me gestolen worden. Het park bestaat al sinds 1935 (oorspronkelijke naam Meli Park), maar werd in 1999 overgenomen door Studio 100, die het omtoverde tot het huidige Plopsaland.

“Hoeveel trammetjes moet De Lijn wel niet hebben om de zomerdienstregeling uit te voeren?” was een vraag van W terwijl we comfortabel in zo'n gevalletje zaten. Hou wel van dat soort sommen. Moesten wel beiden even zoeken naar de officiële naam van dit soort opgaven, maar kwamen tot de ontdekking dat het “redactiesommen” waren. Komtie: ervan uitgaande dat een rit 2,5 uur duurt en er elke 10 minuten per richting een tram rijdt, is het antwoord 2 x 150/10 = 30 tramstellen minimaal. Diepgaande gesprekken terwijl het kustlandschap aan ons voorbijgleed en we de plek bekeken waar de eerste koning van België Leopold Joris Christiaan Frederik van Saksen-Coburg in België aankwam (in De Panne dus). Ze hebben een mooi monument geplaatst. Op de foto hieronder kun je zien hoe groot het wel niet is.

Bij een paar van die leuke kustplaatsen uitgestapt, eindje gelopen en beelden opgezocht. En als je in Vlaanderen bent moet je Vlaamse frieten eten. “Doe maar twee kleine porties”, bestelde W. Aan één zo'n “klein” portie zouden we met zijn tweeën ook genoeg gehad hebben.

“1600: Slag bij Nieuwpoort” is misschien wel het toppunt van oubollige historische feitenkennis. En ja, vandaag reden we met de tram door dat Nieuwpoort en nee, we zijn niet uitgestapt. Moest alleen W even in het oor fluisteren dat het ging om een opdracht van de Staten-Generaal (aangevoerd door Johan van Oldenbarnevelt) aan het Staatse leger om Nieuwpoort en Duinkerken te veroveren. Reden: allereerst hadden Hollandse en Zeeuwse schepen veel last van kaapvaart uit deze twee plaatsen. Bijkomend voordeel was dat het Spaanse gezag afgesloten zou raken van zee, immers: Oostende en het gebied ten noorden van die plaats was al in Staatse handen. Om een lang verhaal kort te maken: stadhouder en legeraanvoerder Maurits won de slag van Albrecht van Oostenrijk, de landvoogd. Wanneer je meer wilt weten kun je het beste de Suske en Wiske-strip Jeanne Panne lezen, hierin vecht Jerom ook mee in de veldslag en krijg je meteen alle ins en outs te horen van de heksenvervolging in Europa.

Een mooie dag. Temperatuur liep op tot 24 graden aan zee, wel een stevige wind (uit het oosten kracht 3) die de frieten uit het bakje blies. Beetje fietsen (maar een paar kilometer), wat lopen (kilometer of drie) en veel in de tram zitten. En morgen? Morgen is er weer een dag. Waarschijnlijk de laatste dag aan de Belgische kust. We gaan op de fiets naar Oostende, Middelkerke en Westende.