nazomertocht 2024 – 4: de kampina

Vertelde gisteren al dat we waarschijnlijk nog een dagje zullen blijven omdat we nog door de Kampina moeten. Er is geen sprake meer van waarschijnlijkheid, gewoon bikkelharde werkelijkheid. De naam Kampina is afgeleid van het Romeinse “Campina” een andere naam voor Kempen, dat ‘woeste grond’ betekent. De Kampina beslaat 1535 hectare ten zuidoosten van Oisterwijk en ten zuidwesten van Boxtel. Het is één van de weinige plekken in Noord-Brabant waar geen bebouwing waarneembaar is. Het noordelijk deel van de Kampina is vrij droog en biedt in augustus een prachtig kleurenmozaïek in paarstinten van de bloeiende heide. In de winter treedt het water van de zuidoostelijk gelegen Beerze buiten haar oevers. Het beekdal is dan een geliefde plek voor water- en trekvogels. Bijgaande foto heb ik gejat, is afkomstig van https://www.bezoekoisterwijk.nl/locaties/1936287390/kampina-1. Toen ik W vertelde dat er in de Kampina vogelkijkschermen staan bij het Meeuwenven en het Ganzenven en dat er ook nog ergens een kijkhut te vinden is wilde ze meteen een week bijboeken.

zondag 25 augustus: @ lennisheuvel bij boxtel

Nog even over dat weerfeestje van gisteren. Om zes uur werd het donker, begon het te waaien en er kwam wat vocht uit de lucht. Niets om in paniek te raken. Ook de beloofde buien later op de avond bleken slechts druppelgevalletjes te zijn. Het was wel een kantelpunt in het weer: een stuk kouder vandaag en de wind uit een totaal andere hoek. Niks mis mee, gewoon lange broek, trui en dichte schoenen aan.

Even verkassen naar een iets meer riante plek: beter uitzicht, groter tuintje. Nee, geen andere camperplaats: we blijven in Lennisheuvel, alleen een andere plaats op dezelfde cp. Ben inmiddels ook achter de oorsprong van de naam Lennisheuvel gekomen. In vroegere tijden woonde een zekere Len of Lennen op een heuvel die door zijn voorvaderen was opgeworpen omdat de rivier de Dommel nog wel eens buiten haar oevers trad. Bij hoog water konden ze hun vee op de bult in veiligheid brengen. In de loop der tijden werd de bult steeds breder en kon er zich een heel dorp vestigen op Lennis' heuvel. De bult is inmiddels 9 meter hoog. Andere watertjes in de buurt: het Smalwater en de Heerenbeekloop. Op bijgaande foto de dorpsvlag van Lennisheuvel.

Voor ons was de Kampina de belangrijkste reden om in deze buurt neer te strijken. Heb gisteren de naam van het natuurgebied al laten vallen, tijdens de fietstocht de flanken geschampt. Vandaag gaan we voor het echte werk. Een grote lap bos, heide en beekdalen, vrijwel geheel in handen van de Vereniging Natuurmonumenten. Wil je het groter zien dan knoop je de Oisterwijkse Bossen en Vennen (in het westen) aan de Kampina vast en richt je je blik naar het oosten dan zie je in de verte het natuurgebied “de Mortelen” liggen. Het gat tussen Kampina en de Mortelen wordt op dit ogenblik opgevuld met een natuurontwikkelingsgebied (Banisveld). Al dat natuurgeweld bij elkaar heeft de naam “het Groene Woud” gekregen en vormt een samenhangende cluster van grote natuurgebieden in het midden van Brabant tussen Tilburg, 's-Hertogenbosch en Eindhoven. De eerste redelijke ingang van de Kampina ligt op een kilometer of twee van onze camperplaats.

We begonnen en eindigden onze fietstocht met de Kampina. Het is een gevarieerd natuurgebied met heide, dennenbossen en veel, heel veel vennen. Centraal ligt de grote Kampinase Heide. We mochten er een klein eindje op, toen bleek de doorgaande weg (zandpad) compleet ondergelopen te zijn en de route die Komoot aangaf was verboden voor fietsen. We zijn er dus maar omheen gefietst, een keurig verhard zandpad. We hebben ook andere paden gehad in de Kampina (overigens is het volgend Natuurmonumenten niet IN maar OP de Kampina). De Huisvennen werden door W omgedoopt in Baggervennen, regelmatig een behoorlijke modderpoel die we moesten doorkruisen. De Huisvennen vennen ontstonden op plekken waar vroeger turf werd gestoken. Dat was de brandstof om huizen te verwarmen. Begin twintigste eeuw verstookten ze in de Boxtelse elektriciteitscentrale nog steeds turf uit de Huisvennen, valt dat eigenlijk ook onder groene stroom? Ik las ergens dat de Kampina is zoals Brabant ooit was: “Je vindt hier nog natte heide met vennen, geurende gagelstruwelen, beemden, loofbossen en blauwgraslanden. We veranderen de monotone dennenbossen langzaam maar zeker in een veel gevarieerder leefgebied voor dieren, planten en paddenstoelen. Een mooi succes is de terugkeer van de das. Sinds 2016 voelt die zich hier weer helemaal thuis”.

Onze tocht ging opnieuw door de Oisterwijkse Bossen en Vennen, voor een deel zelfs dezelfde paden. Vandaag had Komoot echter een Engels tintje: moesten we gisteren rechtsaf de Bosweg op, vandaag noemde Miep Komoot dezelfde weg Forest Road. Och, we spreken onze talen. Wat later kwamen we aan de rand van Moersgestel het geografisch middelpunt van Brabant tegen. Het ligt op Landgoed De Oude Hondsberg waar de Reusel door de natuur slingert. We mochten even op het bankje zitten want we zaten op ongeveer een derde deel van onze route.

Vaste fotokijkster C te L kunnen we vandaag ook weer plezieren: ze kan een foto toevoegen aan haar kapelletjesverzameling. We hebben vandaag de kapel “Onze Lieve vrouw van de Vrede” in de aanbieding. Ene Carol (met de toepasselijke achternaam Schade) overleefde in 1939 een auto-ongeluk. De een geeft dan een feestje, onze Carol liet een kapelletje bouwen. Ieder zo zijn ding toch? Een verdere beschrijving zal ik jullie onthouden, want ik kom dan al snel aanzetten met zinsconstructies als “Inwendig heeft de kapel een ietwat ongebruikelijke T-vormige plattegrond, waarbij de absis breder is dan het schip. Rode plavuizen vloer. Open bekapping.” Wel is het interessant te weten dat ieder jaar op Hemelvaartsdag en op 15 augustus (het feest van Maria Ten Hemelopneming) er bij de kapel in de open lucht een mis opgedragen wordt. Dus C op naar rijksmonument nummer 519980 in Moersgestel.

Vervolgens kwam het Zuid-Willemskanaal aan de beurt, een kilometer of tien of zo, afwisselend Kanaaldijk Noord en Kanaaldijk Zuid. Je zou zeggen zo'n routeapp neemt de verharde wegen. Komoot vandaag niet: we mochten regelmatig een brug nemen omdat aan de andere kant van het kanaal een zandpad lag. Bij één van de bruggen kreeg ik nog een halve aanvaring met een brugwachter-op-afstand. Hij deed na het belsignaal de slagboom weer open en ik dacht dat hij nog even twee grijze duiven op de fiets wilde doorlaten, maar het bleek dat hij meer gecharmeerd was van twee jonge dames met schitterende kontjes die van de andere kant kwamen. Of ik maar even de fiets op de brug wilde laten staan en zelf aan de andere kant van de slagboom wilde wachten, klonk het keihard door de luidsprekers. W lag in een deuk en ik was me van geen kwaad bewust.

En na 56,2 kilometer waren we weer thuis. Mooie fietstocht, mooie dag. Niet te warm, acceptabele wind. En morgen? Morgen is er weer een dag. We blijven nog een dagje, want we hebben nog niks van Boxtel gezien, behalve dan de Lidl vanmorgen (dus plus 2 x 4 kilometer zet de dagteller op 64).