noordpolderzijl

noordpolderzijl

donderdag 13 juni 2024

delfsail, the legacy of the seven seas – 2: sail in en shantikoren

SailIn, oftewel: de boten komen binnen en meren uiteindelijk aan in de Damsterhaven van Delfzijl. De Damsterhaven is genoemd naar het Damsterdiep, dat heel vroeger Delf heette. Een paar jaar geleden hebben we hier een standbeeld van Maigret ontdekt, door uitgeverij Bruna aangeboden aan de gemeente Delfzijl. Simenon was met zijn kotter Ostrogoth op reis en kreeg pech met zijn boot. De reparatie duurde een tijdje en Simenon deed drie dingen: Maigret bedenken, jenever drinken en pijp roken. Maar ik dwaal weer eens ernstig af. Terug naar de boten die binnenvaren. Naast tallships (grote zeilboten) staat Delfsail bekend om het “varend erfgoed”: prachtige replica's en/of originele historische schepen van particuliere eigenaren. Eén ding is jammer: om begrijpelijke reden zijn er geen Russische schepen die deelnemen. Schepen als de Mir, de Kruzenshtern (je mag ook Крузенштерн schrijven) en de Khersones (de laatste was van Oekraïne maar is tijdens de inname van de Krim ook maar even door Rusland geannexeerd) hebben we wel een aantal jaren geleden in Amsterdam gezien, maar zijn er nu niet bij. Foto in deze alinea is van de Kruzenshtern.

Een ander beroemd Russisch schip is de Mir. De naam betekent ‘Vrede’. Het schip wordt aangekondigd op de website van Sail Amsterdam 2025. Misschien verwachten de organisatoren dat volgend jaar zomer de “speciale militaire operatie” afgelopen is? Deel van de omschrijving van het schip zoals weergeven op de site van Sail Amsterdam: “Het schip wordt gebruikt voor sailtrainingen van studenten op haar universiteit. Daarnaast wordt zij ook ingezet voor opleidingen in de maritieme wetenschappen en oceanografie. Ze werd gebouwd in 1987 te Polen. Het schip is uitgerust met een complete ziekenzaal en heeft zelfs een chirurg aan boord. Er zijn geen lieren of winches, er wordt dus traditioneel gezeild.”

De haven van Delfzijl is over haar glorietijd heen. Die lag in de eerste helft van de vorige eeuw. Tallships vol met chilisalpeter (je mag ook natriumnitraat of NaNo3 zeggen en wanneer alle woorden te moeilijk zijn, noem je het witte goedje gewoon kunstmest) gebruikten de haven om dit spul te lossen. https://www.deverhalenvangroningen.nl/alle-verhalen/de-reis-van-de-chilisalpeter-naar-delfzijl. Filmpje; https://youtu.be/QqxCDOyBSVE.

donderdag 13 juni: @wagenborgen

Het programmaboekje vertelt het volgende: “Donderdag starten we om 10 uur met een kopje koffie/thee bij de grote tent. Hier breng je je eigen kopje voor mee. In de middag kan je op de fiets naar het toegangskanaal fietsen om de boten binnen te zien komen. Vanaf de camping rechtsaf en fietsroutenetwerk 62-86-91 en dan naar links langs de dijk. Deze afstand is ongeveer 11 kilometer enkele reis”. Wat er niet in staat is: “Ook vandaag kun je weer weer ervaren dat in Groningen de klemtoon bij het woord “windmolen” nadrukkelijk op de eerste lettergreep valt, nog meer dan in andere streken van Nederland”. Dat laatste schoot me te binnen toen ik in het verslag van Margo (camperend door Scandinavië) het volgende las: De benaming ‘ren’dier lijkt niet helemaal op zijn plaats. Het zijn meer wandelaars. En wat hebben ze veel van die dingen in dit kale land.”

We hebben een poging ondernomen om om tien uur een kop koffie te bemachtigen, niet gelukt. Een lange rij en als je voor 120 man koffie wilt zetten in twee normale koffiezetapparaten (zag later nog zo'n groter geval staan, maar die was niet of niet meer in werking) heb je je logistiek niet helemaal in orde. “Volgens mij kun jij de koffie sneller zetten, in ieder geval veel lekkerder”, waren de woorden van W en ons bakje bruin vocht hebben we in het busje genuttigd. Wel de dienstmededelingen misgelopen op die manier, maar dat zal me de reet hoesten (of zoiets).

Om goed twaalf uur anroet en bij het ingangskanaal van de haven van Delfzijl de eerste serie boten zien binnenvaren. Later de boten in de haven zien liggen. Ga ze niet allemaal behandelen, maar pik er drie uit.

De Kamper Kogge is een indrukwekkende reconstructie van een 14e-eeuwse kogge, die gebruikt werd door schippers die men Ommelandvaarders noemde. Noord- en Oostzee werden door hen bevaren. Varen over gevaarlijk water (rond Jutland bijvoorbeeld), navigerend onder primitieve omstandigheden en dat alles in het teken van de handel.



De
Galeón Andalucía is een getrouwe nabootsing van een galjoen uit de 16e-17e eeuw, uniek in zijn soort omdat het vandaag de dag nog steeds de wereldzeeën bevaart met haar drie masten en zeven zeilen. Dit type schip werd door de Spaanse Kroon gebruikt voor maritieme expedities van de 16e tot de 18e eeuw. Galjoenen waren bedoeld om ontdekkingsreizen te maken en handelsroutes tussen Spanje, Amerika en de Filipijnen te vestigen. Drie eeuwen lang voeren deze Spaanse galjoenen heen en weer over de Atlantische Oceaan, zeilden rond de Caribische Zee en de Amerikaanse kusten, en bevoeren ook de Pacifische route.




Dar Mlodziezy
is sinds haar bouw in 1982 eigendom van de Zeevaartacademie van Gdynia. Haar naam betekent "het geschenk van de jeugd" en ze verving het prachtige fregat Dar Pormoza dat meer dan vijftig jaar toekomstige officieren van koopvaardij- en vissersvloten had opgeleid. Een deel van de bemanning ging later in de haven nog even (speciaal voor W?) op de foto.


Op het eind nog even naar station Delfzijl, gebouwd in 1883 en is inmiddels een rijksmonument. Bij de restauratie in 1964 werd in de wachtkamer een wandschildering aangebracht, gemaakt door Klasien Boulloud-Feddema. Op zich niet zo bijzonder ware het niet dat in de vormen en en de vlakverdeling de contouren van de haven van Delfzijl valt te herkennen en de driemastbark
Pieter Albert Koerts die tussen 1954 en 1964 in de haven lag en dienst deed als jeugdherberg. Deur zat op slot, dus maar een "geplukte versie".

En als je niet goed kijkt mis je een spatie en lees je “bijbelsignaal” in plaats van “bij belsignaal”. Niet erg: in beide gevallen graag de brug vrijmaken.

Een mooie dag. In het begin een beetje motterig maar vanaf drie uur werd het droog en piepte de zon af en toe te voorschijn. Niet veel gefietst (totaal 34 kilometer) maar des te meer gezien en gehoord (een stuk of zes nummers van shantykoor de Raaitvinken). En morgen? Morgen is er weer een dag. We gaan wat kilometers maken. Op de fiets, oui! En ja: vandaag een mengelmoes van geleende en zelfgeschoten foto's.