nog eentje dan, nog eentje dan … – 5: zoetermeer, tot de volgende keer maar weer

Toen we gisteren door Zoetermeer fietsten waren we verrast door de grootte van het dorp. Schijnt vooral te komen door het feit dat het een van Nederlands groeikernen is. Mooi bruggetje naar de vraag van T te D: “Is Zoetermeer een stad?” Heb je even T te D? Met die vraag kan ik alle kanten op. Ben geboren in Groenlo en dat is een stad, want het heeft ooit stadsrechten gekregen. In 1277 om precies te zijn. Het bestond toen al ruim zeshonderd jaar want Groenlo (Grol, Grunlo of hoe je het ook noemen mag) werd rond 610 gesticht. Zoetermeer heeft nooit stadsrechten gekregen, dus zou je het een dorp kunnen noemen. Nu heeft ene Thorbecke in 1851 (invoering van de gemeentewet) bepaald dat er geen onderscheid meer is tussen dorpen en steden, vanaf dat jaar kennen we alleen nog maar gemeenten. Door de Gemeentewet vervielen stadsrechten en ook de privileges die daarbij hoorden (heffen van tol, het maken van een eigen munt en het recht om een stadsmuur te bouwen). Een juiste omschrijving zou dus kunnen zijn “Zoetermeer is een stad zonder stadsrechten”.

Heb ik de afgelopen dagen nog wat vergeten te vertellen over Zoetermeer? Eigenlijk niks, maar tegelijkertijd heel veel. Heb het al over veen en turf gehad. Ook verteld dat door het steken van turf grote waterplassen ontstonden. Veel van dat water werd later weggepompt en werd het land door droogmakingen teruggewonnen. Een van die grote watervlakten was het Zoetermeerse Meer. Door de omvang vormde het een bedreiding voor het omringende land. De oevers waren modderig veen, het water sloeg steeds stukken oever weg. In 1614 ontstond het plan om het meer droog te malen. Zoiets was al in de Noord-Hollandse Beemster en Purmer gedaan. Twee jaar later was het plan voltooid. De Zoetermeerse Meerpolder was een feit. En er werd nog veel meer drooggepolderd.

In de twintigste eeuw ging het snel met Zoetermeer. Allereerst werden de dorpen Zoetermeer en Zegwaart op 1 mei 1935 samengevoegd tot één gemeente. De nieuwe gemeente had toen 4.500 inwoners. Tot in de jaren zestig werd op kleine schaal nieuwbouw gepleegd voor de eigen bevolking. En toen had Den Haag ruimteproblemen. Om die op te lossen werd in 1962 Zoetermeer aangewezen als groeikern. Na 1962 groeide Zoetermeer stormachtig van een gemeente met een dorps karakter van minder dan 10.000 tot een stad met in 1991 al meer dan 100.000 inwoners. De stand per 1 januari 2024 was 128.451. Bron: https://zoetermeer.incijfers.nl/home, waar je nog veel meer interessante cijfers tegenkomt.

Er komt nu tegenwoordig wat anders in Zoetermeer om de hoek kijken. Waar in de jaren zeventig vooral jonge gezinnen naar de nieuwbouwwijken trokken, heeft Zoetermeer nu te maken met extreme vergrijzing. De komende vijftien jaar stijgt het aantal 60-plussers met 32 procent; het aantal ouderen boven de 85 jaar neemt zelfs met 61 procent toe. Zoetermeerders worden gemiddeld 82,6 jaar. Zij leven een jaar langer dan de doorsnee Nederlander. Dat zet vooral druk op de zorg. De cijfers voorspellen tevens een verdubbeling van het aantal chronische aandoeningen. Denk aan COPD, dementie (groei van 74 procent tussen 2015 en 2030), diabetes en beroerte. Bron: https://www.zoetermeer2025.nl/stadsbeeld/.

zondag 20 oktober: @ kötteldiek

We keken vanmorgen naar een “vochtig” buiten. Voordeel: lekker knus in de bus. De grote verhuizing gisteren is ook helemaal voor niks geweest: plek 24 is nog steeds leeg, nevenstaande foto bewijst het. Niet op komen dagen? Schijnt dat campings wel vaker last hebben van “no show”. Is eigenlijk maar één probaat middel tegen: wil je reserveren? Dan meteen kassa.

W wees me vanmorgen nog op een kop op nu.nl “Een woning aan de Willem Weltevredenlaan in Maassluis is vrijdagavond weer getroffen door een explosie”. In de nacht van donderdag op vrijdag was in hetzelfde huis ook al een explosie. Toen ik aan W vroeg waarom dit bericht haar zo intrigeerde, zei ze: “Denk dat de straat voortaan de Willem Ontevredenlaan gaat heten”. Kijk dat soort diepgaande discussies hebben we 's morgens rond negen uur wanneer ik in mijn stoel zit en W nog onder het dekbed ligt. Beiden aan de koffie, dat dan weer wel. Foto MediaTV via nos.nl. 

En dan weer naar de Achterhoek. Wanneer de heenweg 170 kilometer is, zal de terugweg ook ongeveer die afstand tellen. Filevrij en 15 tot 16 graden buiten. Was het vanmorgen nog vochtig, op de terugweg konden de ruitenwissers in ruststand blijven. Het waren weer mooie dagen. En thuis stond een mooi paddenstoelboeket op ons te wachten.