een tussendoortje – 5: de hondsrug

 

Tussen al die ondoordringbare moerassen was de hoger gelegen Hondsrug in de Steentijd de plek waar mensen woonden: hielden ze tenminste hun voeten droog. De moerassen zijn inmiddels landbouwgronden geworden, de Hondsrug is nog steeds de Hondsrug: naald- en loofbossen, meren, weides, dorpen, beken, stuifzanden, heidevelden en akkers. De Hondsrug heeft een lengte van 70 kilometer en een gemiddelde hoogte van 20 meter boven NAP. Op bijgaand kaartje zie je hoe we vandaag van Valthermond via Tweede Exloërmond de bult zijn beklommen. De verhoging loopt van Emmen naar Groningen. Aanvankelijk dacht men dat er weer sprake was van bulldozerwerk tijdens de ijstijden. De geleerden zijn nog aan het robbedoezen: tektonische activiteit (aardverschuivingen) of water dat onder het gletsjerijs stroomde) ?

IJstijden, we hebben er in ieder geval 23 gekend. De eerste begon ongeveer 2,5 miljoen jaar geleden, de Hondrug is ongeveer 150.000 jaar oud en in de voorlaatste ijstijd (zo’n 5.000 jaar geleden) knutselden de bewoners van de Hondsrug (het Trechterbekervolk) de hunebedden in elkaar. Konden ze gezellig alle doden bij elkaar begraven. Het ijs van de gletsjers had in de loop der tijden de keien vanuit Scandinavië naar Drenthe getransporteerd. De hunebedden hebben geen naam maar een nummer. Op de foto aan het eind van dit blog zit ik op hunebed D30 bij Exloo, waarbij de D voor Drenthe staat. Het was nog vroeg, dus trui nog aan. Het is een klein hunebed dat niet meer compleet is (er ontbreekt één deksteen). Overigens: hunebedden bestonden niet uit “kale keien”. Nevenstaande foto laat zien hoe zo’n ding er vroeger uitzag en onderstaand plaatje laat zien hoe een hunebed gebouwd werd. 

dinsdag 9 augustus: @ valthermond

Van het voormalige moeras naar “hoge” Hondsrug dus vandaag. Een fietstocht van net geen 60 kilometer. Eerst een paar kilometers door Valthermond. Gisteren nog gelezen dat er in 1888 een aantal stakingen zijn geweest: de werkomstandigheden van de arbeiders in het veen waren miserabel. De arbeiders wilden meer loon en de vrijheid om zaken te kopen waar ze dat zelf wilden. Ze waren namelijk verplicht om boodschappen te doen bij hun veenbaas. De marechaussee knuppelde de boel uit elkaar. Nog geen 150 jaar geleden! Einddoel van vandaag vormde het Boomkroonpad in Drouwen. Nee, niet tussen de boomtoppen gewandeld, want 1) te druk en 2) het is meer iets om samen met de kleinkinderen te doen: beetje klauterwerk over touwbruggen naar uiteindelijk 22,5 meter hoog. Het pad is 125 meter lang.

En toen naar het Drouwenerzand, nee: niet dat attractiepark (hebben we letterlijk links laten liggen). De bedoeling was dat we het natuurgebied zouden bekijken. Inderdaad: het was de bedoeling, want wat we ook deden, we konden geen ingang vinden. Ons Drouwenerzand bestond vandaag uit het mulle zand van de weg dat naast het natuurgebied liep. Echt mul en echt droog, noem het maar stuifzand: we moesten regelmatig afstappen en “per pedes apostolorum” verder. Voor degenen die geen Latijn hebben gehad: “met de voeten der apostelen”. De foto die bij deze alinea staat laat dus zien wat wij niet gezien hebben. Och, zo kan het ook.

En weer afdalend terug naar Valthermond. Moet nog even vertellen dat na het afgraven van het veen de overblijvende grond geschikt gemaakt werd voor de landbouw. Voornaamste product: de fabrieksaardappel. W vond de hoeveelheid kerken en kerkjes in Valthermond opvallend. Heb ze niet geteld, maar kwam behoorlijk wat “kerkelijke stromingen” tegen, alleen een katholieke kerk ontbrak (of ik heb het over het hoofd gezien). Mooi op tijd terug op de camping, inmiddels 26 graden geworden. Tijd om niet alleen de accu’s, maar ook onze lijven, op te laden. Regelmatig een plons in het vennetje (W), het lijf onder de koude douche doorhalen (ik) en de oogleden laten zakken. Een mooie dag. En morgen? Morgen is er weer een dag. We laten de bus staan, maar moeten boodschappen doen. Fietsen dus.