laten we eens gaan fietsen – 5: grande finale

“De” of “het”, daar ging het gisteren over. Antwoord gevonden. Bewijs: bijgaand logo. Gaan we niet verder over discussiëren. Gewoon: de Hof van Twente.

Nog even aandacht besteden aan de vraag of er op pauzeplekken ook livemuziek aanwezig is, net als bij bijvoorbeeld de Winterswijkse Fiets4daagse. Nee, niet gezien, alleen op Hemelvaartsdag bij aankomst in Delden. Daar zaten op verschillende plekken musicerende mannen/vrouwen/groepen, maar die hoorden bij Hemels Delden (een andere activiteit). Vaak is het niet al te best gesteld met dat soort livemuziek. Op één van die terrasjes zat bijvoorbeeld een zangeres die probeerde Joan Baez na te doen, ze was echt een onontdekt talent. Zowel W als ondergetekende hopen vooral dat dat laatste zo blijft! Lekker onontdekt blijven. Joan Baez valt niet te imiteren: ze werd vooral bekend door haar songs tegen oorlog en voor vrijheid en algemene burgerrechten en paste precies in onze ideologie van de jaren 70. Bijgaande foto laat zien hoe de zangeres er in 1965 uitzag. Vandaag schijnt er ook een clubje muzikanten in Delden hun uiterste best te doen, maar pas vanaf half vier.

zondag 21 mei: @ bentelo

De Markenroute moest het worden. Meer informatie gaf de website van de Fiets4daagse niet. Zeg het niet helemaal goed: de zin werd niet afgemaakt op de site. Letterlijk stond er “Op de slotdag wordt via de Markenroute kennis gemaakt met het prachtige”. En wat er officieel na dat woord “prachtige” hoort te staan? Iets met markegronden, markegenootschap, boerenmarke misschien? We dachten eerst aan plaatsen als Markvelde en Markelo, maar kozen uiteindelijk toch maar voor "marke". De marke is een organisatievorm uit de middeleeuwen van een aantal "vrije boeren" die zich aaneensloten om op de voet van gezamenlijkheid de gronden te benutten waarover ze van de grondeigenaar gebruiksrechten en onderhoudsplichten hadden gekregen, het markerecht of de markekeur. Kan wel een heel verhaal afsteken (maar mag niet van W), volsta dus met een verwijzing naar een erg interessant artikel in het blad “de lichte voorde” van de Oudheidkundige Vereniging Lichtenvoorde waar een (lang) verhaal van Aart Noordzij wordt weergegeven (https://www.oudheidkundelichtenvoorde.nl/sites/default/files/periodieken_thumbs/de%20Lichte%20voorde%2050.pdf).

In dit artikel wordt de dagelijkse gang van zaken op de markegronden van Lichtenvoorde beschreven. Lichtenvoorde had drie marken of buurtschappen: Zieuwent, Lievelde en Vragender. Binnen Zieuwent lag nog een kleine havezate, Harreveld genaamd. Marken werden over het algemeen halverwege de negentiende eeuw opgedoekt (en dus verdeeld). Om in de buurt van Delden te blijven: op bijgaande (geleende) foto boerderij Ottenhof in Delderesch. Wie Ottenhof bezat, bezat ook het “erfmarkenrichterschap” van de Grote Boerenmarke van Delden, dan was je zeg maar “een beetje de grote baas”.

Mooie route vandaag. Afwisselend. Vooral het gedeelte ten noorden van Neede (Achterveld en zo) was mooi. Hier kun je nog zien hoe het oosten van Nederland er een paar honderd jaar geleden heeft uitgezien. Alle landschapsfoto's van vandaag zijn in het Achterveld gemaakt. De A geeft het vertrekpunt in Delden aan, de B de camperplaats. Het cijfer 2 op de kaart in de volgende alinea geeft aan dat ik daar twee foto’s gemaakt heb.

Niet helemaal de route gevolgd. We vonden namelijk van den zotte om vanaf Bentelo eerst terug te fietsen naar Delden om vervolgens dezelfde weg in omgekeerde richting nog eens af te leggen. Vandaar een beperkt aantal kilometers vandaag: bijna 48, plus 6,5 aanrijroute is dus 54 fietskilometers.

Kwamen een paar keer over de Buurserbeek. Jazeker: Buurserbeek, want opgezocht. De Canon van Haaksbergen vertelt dat er al zo’n 10.000 jaar menselijke activiteiten in de buurt van de Buurserbeek zijn. Weet niet of dat helemaal klopt. Las ergens anders “De kiem van het leven in Haaksbergen ligt bij de Buurserbeek. Vermoedelijk rond 800 v. Christus vestigden de eerste inwoners zich nabij Buurse langs deze beek. Veel later pas ontstond verder stroomopwaarts, de landbouwnederzetting Haaksbergen. Lang stroomde de beek dwars door het dorp, totdat deze rond 1400 werd verlegd om ten zuiden verbinding te maken met de Schipbeek. Scheepvaart was nu mogelijk. In de hoogtijdagen voeren er dagelijks 20 à 30 potten over de beek. Het ging om vlotten met hout, houtskool en leem vanuit Duitsland en vooral boter en kaas uit Holland, maar later ook textiel". Het watertje kent overigens drie namen: in het Duitse Ahaus ontspringt de Duitse Aa en wordt hier ook wel de Ahauser AA genoemd. Vanaf de grens stroomt het riviertje eerst als Buurserbeek en later onder de naam Schipbeek (vanaf Diepenheim) naar de IJssel.

Omdat we de route niet terug gefietst hebben naar Delden moeten jullie het hier doen met een paar gejatte kerken. Delden heeft twee Blasiuskerken: een oude en een nieuwe. De Oude Kerk van Delden (met verschillende stenen uit 1118, waardoor er volgens kenners nog Romaanse trekjes aan de kerk te bespeuren vallen) was oorspronkelijk gewijd aan de heilige Blasius. Het bouwwerk behoort tot de Protestantse Kerk in Nederland. De kerk, die voor het eerst vermeld werd in 1118, was voor de Reformatie gewijd aan de heilige Blasius. Bij de Reformatie werd de kerk geconfisqueerd en nooit teruggegeven. Hoewel de protestanten niet zo met heiligen dwepen als hun rooms-katholieke broeders staat deze kerk ter onderscheiding van de nieuwe, rooms-katholieke kerk gewijd aan deze heilige, bekend als Oude Blasius.

Het kerkgebouw van de roomsen heeft de naam Nieuwe Sint Blasius meegekregen en is in gebruik genomen in 1873. Volgens W heeft de kerk wat weg van die van Winterswijk. Beide zijn in ieder geval gotisch (de een neo- en de ander laatgotisch; jazeker: even opgezocht). Tijdens het typen van dit stukje schiet me te binnen dat ik ooit al eens wat heb geschreven over meneer Blasius en de naar hem genoemde zegen (volgens mijn oudste zus de blaasjeszegen). Zie eventueel https://berrynales.blogspot.com/2020/05/even-samen-met-mezelf.html.

En zo kwam er weer een einde aan een paar leuke dagen. “Het aardigste van plezierige dingen is de herinnering”, schreef Godfried Bomans ergens in de vorige eeuw en zo is het. Op naar nieuwe plezierige dingen later deze week: het pinksterfamilieweekend in Winterswijk, waar op camping het Paardeweitje ongetwijfeld één haan de scepter zwaait en als alfamannetje er iedere ochtend als de kippen bij is om er voor te zorgen dat wij ons niet verslapen (correctie: W wordt daar wakker van, ik heb mijn gehoorapparaten niet in). Maar nu eerst even een paar dagen naar de Kötteldiek, verschillende zaken op het gebied van vrijwilligerswerk staan weer op de agenda. We verbleven deze dagen op Campercamping Bentelose Esch, die een paar dagen helemaal vol stond. Voor 4 nachten betaalden we € 72,00, waarvan € 12,00 elektriciteit.