rust in lettele

Puzzel toch maar een paar dagen geparkeerd op het erf van zwager/broer R te K. Wil geen ruzie krijgen met die blauwe jongens van handhaving. R (en natuurlijk S) heeft/hebben plexat. Mooi ritje heen en een prettig fietstochtje terug en een paar dagen later hetzelfde maar dan in omgekeerde volgorde. Straffe wind, de ene keer tegen, de andere keer achter. Veel op de fiets gezeten, niet alleen om de camper te stallen en weer op te halen, maar namelijk routes van de avond(wandel)vierdaagse gecontroleerd. Elke dag vier afstanden: 5, 10, 12½ en 15 kilometer en als extraatje de halve en de hele wandelmarathon. Blijken er na de aanpassingen weer andere fouten in de beschrijvingen te zitten, dus nog een keertje fietsen. Heb er geen hekel aan en af en toe fietste W mee. Zie je weer eens hoe mooi de Achterhoek is. En natuurlijk de fietsproef van Veilig Verkeer Nederland gecontroleerd, maar dat stelde niks voor: is maar iets meer dan vijf kilometer. Ja, alles met de elektrische fiets. Ja het is nogal wat die elektrische fietsen. 

Kwam onlangs het volgende artikel tegen: "Iedereen die gelooft dat de mens invloed heeft op de klimaatverandering (volgens het CBS 85 procent van de Nederlanders) zal toch ook wel begrijpen dat met de schaamteloosheid waarmee massaal het meest energiezuinige en gezonde vervoermiddel, de fiets, ingeruild wordt voor een energie- en grondstofvretende tweewieler niet goed is voor het milieu. Ook voor de 60-plusser blijft natuurlijk gelden dat fietsen gezond is. Helaas bevordert die trapondersteuning niet echt de conditie. (….) Ik ken zelfs mensen die hun reservewiel thuisgelaten hebben om gewicht te sparen, zodat hun elektrische fietsen mee konden. Maar wat kost het de gemeenschap? Volgens Google; in 2020 fietsten we totaal zo'n 15 miljard kilometer in Nederland. Het percentage fietsen met trapondersteuning was dat jaar bijna 37 procent, dus het gaat om ruim 5,5 miljard elektrisch ondersteunde kilometers. Een elektrische fiets verbruikt ongeveer 8 wattuur per kilometer, namelijk 125 kilometer per kilowattuur. Om 5,5 miljard kilometer elektrisch te fietsen is 44,4 miljard wattuur ofwel 44,4 gigawattuur stroom nodig! Genoeg om een kleine provinciestad als Harlingen (15.800 inwoners) van stroom te voorzien.” (iets aangepast artikel dat ik gevonden heb op de site www.camperverhalen.info/Prikboard.htm). Allemaal leuk om te weten, maar ik compenseer mijn fietskilometers door niet meer met het vliegtuig te gaan. Probleem opgelost.

Behoorlijk wat commentaar gekregen op mijn verhaal over de “gradenstok”. “Had je het maar gelaten bij de thermometervariant van die Belg” is eigenlijk de kern van alle opmerkingen. Misschien heeft men gelijk, maar kon het niet laten en uiteindelijk schrijf ik mijn verhaal en niet jullie.

zondag 29 mei 2022: @ lettele

Een paar dagen rust voor het grote geweld losbreekt dat we verkeersexamens Veilig Verkeer Nederland noemen. Nog heel wat regel- en schrijfwerk te doen dus dacht: laten we het mobiele kantoor maar in Lettele neerzetten op camperplaats de Brandkoele. Altijd goed toeven daar, behalve de laatste keer toen ik er een vliegeninvasie had, (her)lees eventueel mijn verslag van oktober vorig jaar: https://berrynales.blogspot.com/2021/10/weereen-paar-dagen-alleen-op-pad.html. Lettele, waarvan de toeristenfolder zegt: “.. een dorp in de gemeente Deventer. Het telt, inclusief buitengebied, circa duizend inwoners. […] In Lettele bevinden zich de Nicolaaskerk uit 1894, een basisschool, een buitenzwembad en een voetbalclub”. Nog meer punten om hier (weer) eens op bezoek te gaan zijn het paasvuur (is dus al geweest) en de dorpskermis (moet nog komen). Sportliefhebbers kunnen zich ongetwijfeld herinneren dat Carlijn Achtereekte in 2018 het Olympisch goud veroverde op de 3.000 meter. En waar komt Carlijn vandaan? Precies! Schijnt dat ze binnenkort de schaatsploeg gaat inruilen voor de wielerclub van Jumbo-Visma.

Op weg naar Lettele kwam ik langs één van de kunstwerken die samen de Silo Art Tour vormen: 

Op verschillende locaties in de Achterhoek zijn schuren, silo’s en andere agrarische gebouwen getransformeerd tot kunstwerken. Zo ook in Lochem: de zijwanden van de opslagsilo’s van Op- & Overslag Coöperatie Oost Nederland (OOCON) zijn voorzien van een indrukwekkende muurschildering. Met een oppervlakte van maar liefst 1300 m2 heeft Miel Krutzmann op deze plek één van Nederlands grootste street art kunstwerken gerealiseerd. Het kunstwerk rijst uit boven het landschap en is vanuit de wijde omtrek van Lochem te zien. 

Weinig sportiefs meer gedaan. Rest me alleen de cijfertjes nog om het verhaal van deze zondag compleet te maken. V: 178.217; A: 178.270; rijtemperatuur 13-14 graden; zon op: 05:21 en onder: 21:41.

maandag 30 mei: @ lettele

Heerlijk gepit, een dikke negen uur. Donker weer en de dakluiken verduisterd, scheelt een behoorlijke hoeveelheid licht ‘s morgens. Na de verplichte taaloefeningen (Beter Spellen) waar ik deze keer opticien fout had – er horen geen puntjes op de e – de gebakken eieren, de afwas en een lading mailtjes/appjes werd het tijd om met haar van Komoot een prettige route uit te stippelen door de Sallandse dreven. Wind NNW 1 volgens Buienradar en W 2 volgens Buienalarm, een paar verwachte spettertjes (volgens beide weersites, alleen op andere momenten) en bij vertrek een magere 13 graden. Twee accu’s mee, dus ik mag verdwalen.

Het werd een fijn ritje. Komoot is toch wel de beste aanschaf die ik op routetechnisch gebied gedaan heb. Van Spanje tot Estland en alles daartussen heeft het programma ons hele mooie fiets- en wandelroutes opgeleverd. Kostte eenmalig net geen drie tientjes, maar daarvoor kun je de planner op de hele aardkloot gebruiken. Vandaag ook weer verrassende wegen en paden, met een paar muisklikken tot een samenhangend geheel aaneengesmeed.

Uiteindelijk doel was de Sallandse Heuvelrug, maar voor die tijd kwam ik het Stevens Monument tegen ergens in de buurtschap Helhuizen dat je moet zoeken tussen Holten en Haarle. Dit monument herinnert aan de zogeheten Sallandse razzia van 14 oktober 1944, een grootscheepse klopjacht van de Duitsers op het platteland vanaf tussen Holten, Haarle en Heeten. Bij deze razzia zijn tientallen mannen opgepakt en voor de Duitsers tewerkgesteld. De destijds 18-jarige Marinus Stevens uit Apeldoorn was in Helhuizen ondergedoken, ging op de vlucht en is door de Duitsers gefusilleerd. Het monument werd In 1998 opgericht. Behalve Stevens worden hier nog een verzetsman en een Joodse onderduiker herdacht. Niet ver van deze plek is een schuilhut gereconstrueerd. Helhuizen herbergde in de Tweede Wereldoorlog veel Joodse, Nederlandse, Franse, Engelse en Amerikaanse onderduikers, niet alleen op boerderijen maar ook in een tweetal schuilhutten in de bossen. Moedige mensen waagden hun leven om eten te brengen naar de onderduikers in de schuilhutten. Ondanks de Duitse razzia’s, gevangenneming en zware ondervraging is nooit een van de onderduikers ontdekt. Allen hebben het leven behouden.

Als je denkt dat Nederland vlak is moet je eens gaat fietsen op de Sallandse Heuvelrug, een stuwwal die zo’n 15.000 jaar geleden is ontstaan in de voorlaatste ijstijd, je weet wel: het bulldozereffect van een gletsjer. 

Toen het een beetje warmer werd raakte de heuvelrug bebost. In de Middeleeuwen kapte men de bomen en een intensieve begrazing door schapen en geiten deed de rest. Toen men ook nog plaggen ging steken om er akkergronden mee te bemesten was het hek van de dam: kale heidevelden en zandverstuivingen bleven over. Vanaf het eind van de negentiende eeuw werd het gebied voor een groot deel herbebost om verstuiving tegen te gaan. Ik heb vandaag de Noestelerberg, Haarlerberg, Holterberg en de Sprengenberg bedwongen. Het Chinese-wonder-op-twee-wielen had grote moeite om zichzelf, maar vooral de 100 kilo van de berijder, naar boven te werken. Bultaf had hij een makkie. 

Op de Holterberg ligt ook de Holten Canadian War Cemetery, een van de grootste militaire begraafplaatsen in Nederland. Het was niet druk op al die “bergen”, je komt in deze tijd van het jaar op een gewone maandag alleen af en toe een paar grijze koppen tegen. De meeste op de elektrische fiets, al mogen bejaarden ook met de auto bepaalde gebieden in volgens onderstaand bord.

Het stikt in dit gebied van de ANWB-paddenstoelen, een wegwijzer die sinds juni 1919 bestaat. De “wielrijdersbond” vond bestaande wegwijzers toentertijd te groot voor fietspaden. Daarbij kwam dat die van ijzer waren en vanwege de Eerste Wereldoorlog was dat materiaal schaars en te duur. De betonnen wegwijzers kregen trouwens pas ergens in de twintiger jaren de naam “paddenstoelen”, al zal dat toen wel zonder de eerst N zijn geweest. De constructie is in de loop der jaren vele keren veranderd, van schuin via recht opnieuw naar schuin. Ik kwam op mijn tocht vandaag die verschillende typen tegen. Het mooiste model vind ik model “Boost”, genoemd naar de ontwerper. Deze variant heeft verticale zijvlakken. Dit type is maar een paar jaar geplaatst, want ze waren uiteindelijk toch minder prettig afleesbaar. Tegenwoordig zijn de dingen helemaal van kunststof vervaardigd. Nu kun je je natuurlijk afvragen of die paddenstoelen nog wel nodig zijn. Het stikt van de knooppuntenborden en veel fietsers (zelfs de oudjes) hebben een telefoon op hun stuur bevestigd. Misschien moet de ANWB zich inzetten voor beschutte bankjes of schuilhutten en paddenstoelen beschouwen als historische monumenten.

Na 47,5 kilometer was ik weer home, je weet wel “there were you park it”. Tijd voor wat regel-, schrijf- en leeswerk. Een mooie dag! En morgen? Morgen is er weer een dag: terug naar het vrijwilligerswerk en W (maar dan in andere volgorde). En op het balboekje staat voor binnenkort Camperplaats De Sploder Stea in Nieuw Heeten, toen ik er langsfietste leek het me van een afstandje een pareltje. Maar het eerste camperijkpunt is Pinksteren: een lang familieweekend. Stay tuned.