Donderdag 4 juni: Ittervoort
De Chinese (im)perfectie (met volledig opgeladen powerunits),
het Belgische en Nederlandse fietsknooppuntennetwerk en een heerlijk
temperatuurtje waren de ingrediënten voor een fantastische fietstocht van zo’n
4 uur (50 km?) door België en Nederland langs een deel van de Grensmaas en door de
Maasvallei.
De behulpzame beheerder van de camperplaats had met gisteren
verteld dat in Kessenich (een paar kilometertjes hier vandaan) het Belgische fietsknooppuntennetwerk
begint; het sluit overigens vrijwel naadloos aan op het Nederlandse net, maar
daar kwam ik later achter: mijn fietsboekje van de Lidl (2007 of zo) heeft een
upgrade nodig. Dus goedgemutst (zonder muts, maar met trui: het was nog een
beetje frisjes in het begin, vooral onder de bomen) en route. De eerste paar
kilometertjes gingen over een fietspad naast de doorgaande weg naar Maaseik,
maar in Kessenich kon het grote feest beginnen: een schitterende route, soms
vlak langs de Maas, goed aangegeven en op gezette tijden een bankje (niet op
alle gezeten, anders had ik dit nu niet kunnen schrijven; immers: anders nog
steeds onderweg). Mooie plaatsen onderweg: Geistingen en Aldeneik. Ook België
kent zijn Maasplassen, onder andere het Heerenlaak bij Aldeneik. Net als in
Nederland ontstaan door grindafgravingen: men begon aan het eind van de 19e
eeuw grind te winnen in de bedding van de Maas. Vanaf 1945 begon men de
uiterwaarden af te graven. Het gewonnen grind was vooral bedoeld voor de
betonindustrie. Door de afgravingen ontstonden grote waterplassen, die
weliswaar recreatiebedrijven aantrokken, maar niet onomstreden waren. Denk aan
het opofferen van kwetsbare natuurgebieden, landbouwgrond en cultuurhistorisch
erfgoed (the Romans were here!). Ook kan baggeren tot grote diepten plassen
produceren die arm zijn aan leven (dood water).
Ik heb maar een deel van de Grensmaas gevolgd, namelijk tot
aan Maaseik. In totaal is ze 40 kilometer lang en loopt op de Belgische oever
vanaf Lanaken tot in Kessenich. Aan de Nederlandse zijde ligt de Grensmaas
tussen Maastricht en Stevensweert. Op dit ogenblik speelt het Grensmaasproject
een grote rol in deze omgeving: allerlei activiteiten die er voor moeten zorgen
dat het Maasland moet worden behoed voor overstromingen en tevens het
natuurlijk evenwicht in en rond de Grensmaas moeten herstellen.
In Maaseik de brug overgestoken naar Nederland en toen geen
Maas meer gezien tot aan Maasbracht. Wel het Julianakanaal, dat een groot deel
van het scheepvaartverkeer in het zuiden voor haar rekening neemt. De
wispelturige en vooral vaak onbevaarbare Maas schreeuwde om een kanaaltje. We
hadden al wel de Zuid-Willemsvaart, maar die ging een andere kant op; overigens
leverde de aanleg van dat slootje geen problemen op, want er was toentertijd
nog maar één Nederland onder Willem I. Er moest echter een ander geultje komen
dat de Luikse en Limburgse steenkoolgebieden (in opkomst vanaf de 19e
eeuw) moest ontsluiten. Maar: België wilde niet zo erg meewerken, dus Nederland
deed het alleen. In 1934 was het kanaal klaar. Het begint ten noorden van
Maastricht bij de stuw van Borgharen als aftakking van de Maas en na ongeveer
36 kilometer eindigt het bij Maasbracht, waar het water de Maas weer instroomt.
Het kanaal vormt de loop van de Maas, die iets ten westen stroomt. Ten oosten
van het kanaal loopt de A2.
In Maasbracht komt het allemaal tezamen. Op de brug van de
A2 (er loopt een fietspad langs) kun je het allemaal goed zien en ja hoor: er
komt nog een watertje bij! Het kanaal Wessem-Nederweert dat (hoe raad je het?) loopt
tussen Wessem en Nederweert (of omgekeerd, maar dit terzijde). Dit geultje kwam
in 1929 gereed en vormt de verbinding tussen de Zuid-Willemsvaart/Noordervaart
en de Maas.
Genoeg aardrijkskunde en geschiedenis voor vandaag. Het
luifeltje kan uit en eindelijk kunnen we een eind maken aan een ontzettend stom
boek: “de Maagd” van James Patterson, zonde van de tijd (maar ja: daar heb ik
heel veel van).
Morgen nog maar een dagje Ittervoort: te warm om te rijden,
ik hoop dat het niet te warm wordt om te fietsen. De weergoeroes beloven
temperaturen boven de 30 graden in dit deel van Nederland.
Nog steeds tegoed: iets over het Albert Kanaal en de
Zuid-Willemsvaart, maar wat in het vat zit verzuurd niet.
