Uelsen: een plekje dat wel vaker in deze verhalen voorkomt. Mooie afstand om te rijden en een ideale camperplaats waar je voor € 5,00 een nachtje kunt logeren. Bijkomende kosten: een eurootje of anderhalf voor een paar kWh stroom, maar gratis internet.
Uelsen komt al sinds 8 juni 2016 in mijn verhalen voor. Op die datum maakten we een foto van het Pickmäijermonument. Vandaag had ik de tijd om we wat meer te verdiepen in wat in Nederland bekend staat onder de naam “Hannekemaaiers". Hannekemaaiers zijn eigenlijk de eerste gastarbeiders van Nederland. In de periode na de 30-jarige oorlog (die eindigde in 1648) was er bittere armoede in delen van Duitsland, onder meer in Westfalen en de graafschap Lingen. Onder het motto “War in der Heimat bittere Not, in Holland gabs Verdienst und Brot” trokken in eerste instantie mannen gewapend met een zeis (Pick) en een knapzak richting Nederland. Ergens na Pinksteren kwamen ze samen op verzamelpunten en trokken te voet groepsgewijs langs een aantal vaste routes. Samen reizen was veiliger. Al voortstappend zwol de groep vanzelf aan. Een van de routes die de Pickmäijer volgden is nu weer in ere hersteld: de LAW (lange afstand wandeling) het Hannekemaaierspad loopt van Neurhede (net over de Duitse grens bij Bourtange) door Drenthe naar het Friese Lemmer. Een andere route liep via Uelsen, waar de gemeente een standbeeld van een Pickmäijer heeft geplaatst. In Nederland aangekomen boden de Hannekemaaiers zich aan op de “poepenmarkt” (een van de vele fraaie namen die men aan deze werkkrachten gegeven heeft). De poepenmarkt was meestal een hoekje op de veemarkt, de plek bij uitstek om met boeren in contact te komen. Als dagloner verdienden ze de kost door gras te maaien en te helpen bij de oogst. In latere jaren werden ze ook ingehuurd bij de aanleg van dijken, als turfsteker en knecht in een steenbakkerij. Schattingen van het aantal van deze Hollandgänger komen uit op zo’n 30.000 per jaar. En: niet iedereen keerde terug naar Duitsland. Het schijnt dat tussen 1815 en 1850 zo’n 140.000 uit Duitsland afkomstige mannen zich blijvend in Nederland gevestigd hebben. Aan het eind van de 19e eeuw bleven ze weg, oorzaak: een toenemende welvaart in het industrialiserende Duitsland.
Naast de dagloners werd Nederland ook bezocht door de “kiepkerels”, de bijnaam van de marskramers. Met een zwaarbeladen mand (kiep) op de rug verkochten ze in dorpen en bij boerderijen lapjes, stoffen en kleding (nevenstaande foto geleend van het Veenkoloniaal Museum). De grondleggers van C&A, Clemens en August Brenninkmeijer, schijnen zo begonnen te zijn.Het was rustig om de camperplek: puzzel stond er in zijn eentje. De stilte werd slechts even verstoord toen een inspecteur van de gids “Facile en Route” de plek kwam controleren en een paar foto’s maken. Mocht je in de volgende editie van deze campergids een azuurblauwe Pössl Roadcruiser tegenkomen, dan weet je wie de eigenaar is.
V (thuis): 115.529; A (thuis): 115.716
