zelfs de solowimpel gaat niet meer in de mast dit jaar

Best nog wel een paar mooie najaarsdagen de afgelopen weken, helaas niet even met de camper op pad. Zelfs niet alleen, want te druk. Op het water hang je als je alleen op een boot bent de solovlag op (voor de kenners: seinwimpel 1). Het is niet verplicht om het vlaggetje te hijsen volgens de officiële regels, maar het kan op het water handig zijn: andere schepen kunnen dan zien dat je solo bent en hier rekening mee houden (bijvoorbeeld bij aanleggen, en het gedoe in sluizen). Soms wordt de vlag ironisch of spottend “Japanse vlag” genoemd omdat de rode stip op wit doek daar ernstig aan doet denken. Kan me ook voorstellen dat het een signaal is om contact te zoeken: kijk mensen ik ben alleen, jij ook? Voor je het weet ben je dan ex-solo. In de camperwereld heet die groep de solexen. Het weer was dan wel vriendelijk genoeg, onze agenda’s lieten het niet echt toe: boulderen met kleinkinderen heeft een hogere prioriteit.

Of ik wel eens aan overwinteren heb gedacht? Is een vraag die me de afgelopen jaren een paar keer is gesteld. Aan gedacht wel, overwogen eigenlijk nooit. Allereerst - en dat is de meest belangrijke reden - krijg ik mijn wederhelft niet voor zo’n lange tijd mee. Die is verknocht aan een groot aantal zaken die haar in Nederland houden. Wie W kent weet ongetwijfeld wel wat ik bedoel. Zelf heb ik daar wat minder moeite mee, maar zou nu ook een paar heel prettige vrijwillersklusjes moeten gaan opgeven. Tweede reden is dat je in de winter gebonden bent aan de kustgebieden van Spanje. Misschien dat de Algarve in Portugal een goede tweede is. Ga je de binnenlanden in, moet je al heel snel klimmen en hoe hoger gelegen hoe kouder. En om nu hutje-mutje een paar maanden op een kluitje op een camperplaats of camping te gaan staan? Levert stress op, mooi nieuw woord “overwinterstress“. Wekenlang tegen dezelde snuitjes aan zitten kijken en het verhaal over de poes van tante Rikie voor de tiende keer moeten aanhoren of gesprekken moeten voeren met mensen die denken dat fellatio een nieuw soort pasta van de Lidl is. Nee, geloof niet dat mijn allussie en/of ik daar gelukkig van worden. En regelmatig verkassen dan? Geloof niet meer dat dat in de wintermaanden kan. Heb gehoord dat je (bijna) overal moet reserveren, dus als je al een plekje hebt ben je bijna verplicht om te blijven. Laat ons maar gezellig in Nederland blijven en ons storten in het vrijwilligerswerk en de opa-blijf-gezond-activiteiten.

Of ik lid ben van de NKC, de Nederlandse Kampeerauto Club? Ja, maar niet zo van harte. Ooit was het een vereniging van en voor camperbezitters en was het een heel actief clubje, gedreven en bestuurd door vrijwilligers. Tegenwoordig zijn het betaalde krachten die het werk doen en dat levert een heel andere insteek op. Volgens Abram (van het prikbord http://www.camperverhalen.info/Prikboard.htm) bestaat tegenwoordig “het merendeel van de [NKC]leden uit prostaatdruppelaars en tinaladies met alle achting […] (ik ben zelf ook een prostaat druppelaar)“. Let op: woorden van Abram en niet van mij! Waarom ik niet meer zo van harte lid ben? Gebruik nog een keer wat woorden van Abram: “Helaas schijnt de NKC alleen bezig te zijn met hun eigen marketingcapriolen en vergeet dat ze tot nu toe nog steeds grotendeels bestaan door hun leden, ofschoon de noodzaak van veel leden eigenlijk alleen nog belangrijk is voor de marketing van hun eigen bedrijfje. Je verkoopt geen advertenties en maakt geen goedee deals met verschillende interessante financiële groepen als je geen aantoonbare achterban hebt.“ Tja waarom dan nog lid? Vanwege het feit dat een los abonnement op Campercontact en op de ACSi-card ongeveer even duur is als het kale lidmaatschap van de NKC. Mompelt daar iemand “Farizeeër“?

Het was weer een mooi camperjaar, ondanks de vakantiepost die ik ook dit jaar weer kreeg. Deze keer uit frankrijk. 90 € door rood licht. “Niet stoppen door bestuurder van een voertuig bij stopgebod aangegeven door een rood licht. Op de boulevard Enest Genevet angle avenue Léo Lagrange in Chateaurenard - rijrichting west naar oost“. Zal ongetwijfeld want Aparatski FE213142 heeft het geconstateerd. Met een creditcard is zoiets tegenwoordig in een paar minuten betaald en weer een probleem uit de wereld geholpen.

Vraag je aan mij wat het mooiste stukje is dat we het afgelopen jaar hebben bezocht dan hoef ik daar niet lang over na te denken: Zeeuws-Vlaanderen. Zeeuws-Vlaanderen is gewoon een bijzonder stukje Nederland: het heeft een eigen karakter dat anders aanvoelt dan de rest van Zeeland (en eigenlijk dan de rest van Nederland ook). Volgens W zou ik er wel kunnen wonen daar aan de andere kant van de Westerschelde. Een plek waar de lucht wijd open is, de mensen elkaar nog groeten, en de dagen wat trager lijken te gaan. Een nadeel: ik zou alleen moeten verhuizen. W gaat beslist niet mee naar die plek waar de grens nooit ver weg is: Nederland aan de ene kant, België (eigenlijk is Vlaanderen een beter begrip) aan de andere. Over alles zit een Nederlands-Belgisch sausje: taal, de humor, de keuken en de levensstijl. Maar ja: je kunt te ver wegkijken, dus valt Zeeuws-Vlaanderen voor W (en dus ook voor mij) af. Jammer, want je krijgt er een beetje een eilandgevoel. Komt omdat het geografisch afgescheiden ligt: je moet via de Westerscheldetunnel of via België reizen om er te komen. Zelf vind ik (in tegenstelling tot W) het een geweldig landschap: open en lichtglooiend met polders, kreken en dijken, ontstaan door eeuwenlange strijd tegen het water en de restanten van die strijd: natuurgebieden zoals het Verdronken Land van Saeftinghe, een uniek getijdengebied. Dan kan ik er ook nog een vleugje geschiedenis overheen gooien: Zeeuws-Vlaanderen was lang een grensregio tussen Spanje en de Republiek, en later tussen Nederland en België. Daardoor zie je oude vestingsteden zoals Sluis, Hulst en IJzendijke, vol historische sfeer. Ja, we waren er weer eens een paar dagen dit jaar.

En terwijl we aan het reizen waren in ons huisje op wielen werd in Groenlo Bommelwereld gebouwd. Edwin Bomers wilde zijn imperium uitbreiden met een overdekt pretpark, had als eerste tot en met zesde keus totaal andere figuren in zijn hoofd, maar kon geen overeenstemming bereiken met de eigenaren van die “gedachtengoeden“. En toen ineens kwam Bommel uit de lucht vallen. Bommel waarover Sylvia Wittemans in het najaar van 2025 het volgende schreef: “[…] Heer Bommel, een van mijn lievelingspersonages, al is hij strikt genomen geen persoon maar een beer. Een beer zonder broek; hij heeft genoeg aan die geruite jas, waarmee hij al heel wat gekleder is dan de spiernaakte Tom Poes. Ze hebben trouwens allebei geen lul, dus valt er ook niets te verbergen. Markies de Canteclaer draagt trouwens wél een broek. Dan zal hij ook wel een lul hebben, zou je denken, alleen: hij is een haan, en hanen hebben geen lul“. Denk regelmatig aan Heer Bommel, vooral wanneer ik na een tijdje in mijn kabouterkeukentje weer een “eenvoudige doch voedzame maaltijd“ gefabriekt heb. W is meer van de spreuk “geld speelt geen rol“ en zo zijn er veel meer termen in het woordenboek terechtgekomen dankzij die dikke beer en die blote poes. Wat vind je van “bovenbazen“, “minkukel“ en “grootgrutter“. Schijnt dat zelfs de uitdrukking “kommer en kwel“ uit de koker van Maarten Toonder komt.

Het zit er dus op voor dit jaar. 2025 was voor ons een “mager“ camperjaar: we haalden de 100 overnachtingen voor het eerst sinds de aanschaf van het blauwe bussie niet: de teller bleef bij 90 steken. Was nog even van plan om een grafiekje te maken, maar werd er een beetje treurig van. Ooit hadden we bijna 200 overnachtingen in één jaar. Ooit. Vandaag Puzzel naar de stalling gebracht, hij mag een paar maand in zijn winterhok doorbrengen, samen met zijn vriendjes en vriendinnetjes. Af en toe krijgt hij een hapje stroom om ervoor te zorgen dat we in februari (volgens mij) of april (volgens W) weer zonder problemen kunnen wegrijden. Dit blog gaat in winterslaap. Tot maart 2026 zou ik zeggen.

najaarstocht 2025 - 31: feestje voorbij (deel 3)

Had hier al eerder vermeld dat ik “out of pills“ was (let wel op de dubbele L!). Dus mijn goede viend SjetGPT maar de volgende vraag gesteld: “Kan ik zonder veel gevolgen twee dagen zonder atorvastatine?“ Krijg als vriendelijk antwoord: “Ik ben geen arts, maar ik kan je wat algemene informatie geven. Atorvastatine is een cholesterolverlagend medicijn dat je meestal dagelijks gebruikt om je cholesterol op peil te houden en je risico op hart- en vaatziekten te verlagen. Eén of twee gemiste doses geeft meestal geen directe grote gevolgen. Cholesterol stijgt niet meteen en het risico verandert niet acuut“ en gaat vervolgens de diepte in met bronnen waarop hij (oh nee, afgesproken dat het een zij was) deze bevindingen baseert. Had zelf ook al zo’n donkerbruin vermoeden omdat ik ooit iets gelezen had op de bijsluiter over een “vergeten dosis“.

zondag 28 september: @ zoetermeer

Een van de consequenties van laat naar bed gaan is dat je relatief laat wakker wordt: in ons geval om kwart voor tien. Bij W galmde nog het “Dies irae, Tuba mirum“ door het hoofd, bij mij was het “I want to be free“ van Queen (ik had Hitster gespeeld met kleinzoon Q). Beetje verschil van muziek maar beiden werden we er wakker van. Kan natuurlijk ook geweest zijn dat dat door de zon kwam die (niet geremd door welke vorm van bewolking dan ook) op het dak van de bus stond te tetteren. Onze zonnepanelen houden van warmte. Had overigens weinig zin want we staan aan de stroompaal, dus de huishoudaccu’s waren al vol, nu die van de fietsen nog: ons nageslacht kwam ons 's middags ophalen voor een blokje om. Verstond eerst “rondje Delftlanden“, zal wel niet zo geweest zijn: Delftlanden is een vrij nieuwe wijk van Emmen en ligt dus niet bepaald in de buurt van Delft. Schone zoon zal het wel over het Hoogheemraadschap Delfland gehad hebben of over de gemeente Midden-Delfland. Later bleek dat het om een rondje Meijendel ging, had mijn extra oren niet in. Toch nog een beetje goed gehoord: er zit in ieder geval "del" in het woord. De Meijendel is een duin- en natuurgebied in Zuid-Holland tussen Scheveningen (Den Haag), Wassenaar en de Wassenaarse Slag van zo’n kleine 2.000 hectare groot. Het gebied is erg belangrijk voor de waterwinning. Daarnaast kan W haar lol op: er zijn ruim 250 vogelsoorten, daarnaast zeldzame planten (zoals orchideeën, duinviooltje), amfibieën, insecten en meer van dat gekriebelte, gebladerte en gefladderte. Het gebied maakt deel uit van Natuurpark Hollandse Duinen en Dunea (waterleidingmaatschappij) speelt een belangrijke rol.

Leuke fietstocht met aan het begin het oude “huis“ van Willem-Alexander  en aanverwanten (Eikenhorst) en aan het eind de nieuwe woonst “Huis ten Bosch“. En daartussen heel veel leuke stulpjes omdat we een deel van de Landgoederenroute in Wassenaar fietsten. Mooi plaatje vormde de historische buitenplaats Oud Wassenaar. Kan ik een boek over schrijven en ga dat niet doen. Landhuis, kasteel? Je zegt het maar. Het huidige pand werd gebouwd tussen 1876 en 1879, was eerst woonhuis en is in de 20e eeuw voornamelijk gebruikt als hotel. Er kwamen indrukwekkende namen voorbij: Winston Churchill, veldmaarschalk Montgomery, de kroonprins van Japan, Akihito, president Tubman van Liberia, premier Nehroe van India, koning Boudewijn van Belgie en de filmster Clark Gable. In 1967 vond het huwelijksfeest van prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven er plaats. Later zijn er zo’n zijn 60 appartementen in het park gebouwd. Kasteel Oud-Wassenaar zelf is op dit ogenblik een beetje vergane glorie. Stichting Monumentenbezit heeft tijdelijk het beheer over het pandje om dit unieke erfgoed te behoeden voor verder verval en het toekomstbestendig te maken. Even later fietsten we door de duurste straat van Wassenaar, de Konijnenlaan met een gemiddelde woningwaarde van zo’n €3,1 miljoen in recente jaren.

Net over de helft van onze tocht sloten we aan bij de grote menigte die het terras van Boerderij Meyendel bevolkte. Dit café/restaurant deed vandaag gouden zaken: waarschijnlijk de laatste mooie zondag van het jaar en het leek alsof heel westelijk Nederland die dag in deze omgeving wilde doorbrengen. We (preciezer: dochter en schoonzoon) moesten de koffie en het gebak wel zelf afhalen, dat heb je wel vaker met een zelfservicerestaurant.

De watertoren van Scheveningen kennen we inmiddels wel. Tegenwoordig een rijksmonument. De toren dateert uit 1874 en is gebouwd in opdracht van het Haagse Duinwaterleidingbedrijf. Tegenwoordig heet die club Dunea. Fotootje geleend van Komoot.

 

Iets verderop passeerden we het “Oranjehotel“, de gevangenis van Scheveningen. Het dankt deze (bij)naam aan het feit dat tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog dit detentiecentrum gebruikt werd door de nazi’s. Verzetsmensen, maar ook mensen om politieke, religieuze of etnische redenen (Joden, Jehova’s getuigen, communisten), werden hier vastgehouden voor verhoor, berechting of verder transport. Ongeveer 25.000 mensen werden tussen 1940-1945 voor korte of langere tijd opgesloten in deze gevangenis. Sinds 6 september 2019 is een deel van het complex opengesteld als Nationaal Monument Oranjehotel (herinneringscentrum) Een bijzonder element is Cel 601, een dodencel (op de D-gang), waar terdoodveroordeelden hun laatste nacht doorbrachten voordat ze geëxecuteerd werden op de Waalsdorpervlakte. Ook weer een Komootfoto.

Willem-Alexander woont met zijn gezin sinds 2019 in Huis ten Bosch, dat daarvoor gedurende vijf jaar grondig gerenoveerd is. Zo kreeg het paleis een nieuw dak, werden de kozijnen vervangen, werd er wat aan technische installaties geknutseld, werd er behoorlijk wat houtrot aangepakt en moesten de maanmannetjes ook komen om asbest te verwijderen. Mocht ook wel want er was jarenlang niets gedaan aan dit optrekje waarvan de bouw begon in 1645 (Amalia van Solms, de weduwe van Frederik Hendrik, was de opdrachtgeefster). Behalve als woonpaleis voor de koninklijke familie heeft het een representatieve functie. Het wordt gebruik voor officiële ontvangsten, audiënties en ceremonies. Vond het wel iets weghebben van een concentratiekamp: draadomheining en het leek erop dat er ook nog een beetje stroom op gezet kon worden. Voor de verandering een W-foto.

In Leidsenveen ging de familie rechtdoor en wij linksaf na uitbundig afscheid genomen te hebben en een paar minuten later zaten we met een koud biertje bij de camper in de zon. Een mooie dag, zonovergoten en een temperatuur om je vingers bij af te likken (19 graden). Heel belangrijk bij het fietsen: vrijwel geen wind en als je die al voelde kwam die uit een zuidelijke hoek, kracht 1 of zo. Neem van mij aan dat het geen bejaardentempo was met een knul van 13 op een elektrische fiets voorop. ’s Avonds wel even in het kabouterkeukentje koken: de karbonades, sperziebonen en aardappelen met ui en spek begonnen zich te vervelen in de koelkast. En tijdens het koken viel de avond in, we hebben hem niet horen neerkomen. Wel mocht het licht aan. 

En morgen? Morgen is er weer een dag. Even hadden we nog het plan om een dagje bij te boeken, het weer blijft hier nog prettig. Zou alleen betekenen dat we dinsdagmorgen in alle vroegte zouden moeten vertrekken naar de Achterhoek, want wat later die dag (net na de noen) moeten we proberen het ritme van vrijwilligerswerk, bejaardengym en prettig oud worden weer op te pakken. Levert teveel stress op (kans op files en zo), dus besloten om vandaag een punt achter deze reis  te zetten. Nog even een zoekplaatje maken: "welk huisje is van ons?", de schrobbezem door de tent en de afwasborstel over de vaat. V: 222.132; A: 222.297. De rijtemperatuur schommelende tussen 17 en 19 graden. Om half een draaiden we de Kötteldiek weer op. Het is mooi geweest.

najaarstocht 2025 - 30: feestje voorbij (deel 2)

Toch fijn dat mensen met je meedenken. Trouwe lezer H te L appte me met de vraag of het niet een ovatonde moest zijn in plaats van een ovonde. Omdat ik ook maar een mens ben en niet een wandelende encyclopie zoals mijn zwager van vrouws kant mij regelmatig toefluistert, toch maar even opgezocht. Blijkt dat beide correcte benamingen zijn voor hetzelfde: een rotonde met een ovale vorm, waarbij de term ovatonde gebruikelijker is in Nederland, terwijl juist ovonde gangbaarder is in België. Het is een oplossing voor locaties waar twee kleine rotondes of een grote rotonde niet passen. H te L vond de Ovatonde tussen Ressen en Nijmegen een passend voorbeeld. Nou heeft H te L in zijn functie als hoofdconductuur bij de Nederlandse Spoorwegen het ontstaan van de ovatonde van dichtbij meegemaakt. Als je kijkt naar de foto (credits: Erik van 't Hullenaar) zie je rechts het transferium waar forensen van de auto kunnen overstappen op de pendelbus naar de stad. Foto hoort bij een artikel van de Gelderlander (5 mei 2009) met als titel “Meer plek voor auto's bij ovatonde in Ressen“. Met dank aan H te L. Nu kunnen we nog even een robbertje vechten over de juiste plek van die veredelde rotonde: geografisch gezien in Lent (gemeente Nijmegen), maar praktisch op de grens met Ressen (gemeente Lingewaard). Zo: iedereen weer tevreden en over naar de orde van de dag.

vrijdag 26 september: van bentelo via lichtenvoorde naar zoetermeer

Niet voor de eerste keer dit jaar naar camping “de Drie Morgen“ in de Driemanspolder bij Zoetermeer. Vaste lezers weten dat dat onze uitvalsbasis is voor een bezoek aan een deel van ons nageslacht; dat deel dat de vlag van de Achterhoek hoog in top laat wapperen als wij komen (meestal dan). En maar weer goed dat we een campingplek gereserveerd hadden: complet, vol, full en meer woorden die dezelfde betekenis hebben. Zat er al wel een beetje in want online boeken lukte eerder deze week niet, dus moest er een telefoontje aan gewaagd worden. Inmiddels zijn de “Nalesen“ hier ook bekend en mogen we Rob zeggen tegen de eigenaar, dus meestal lukt het wel; deze keer ook. Driemanspolder had ik het over? Deze keer was de polder maar bijzaak. We kwamen niet voor de natuur maar voor de cultuur, namelijk het kunst- en cultuurweekend “de Verbeelding“ dat gehouden wordt in Pijnacker/Nootdorp. Dit evenement vind jaarlijks plaats in het laatste weekend van september en de grootste publiekstrekker: alles is gratis toegankelijk. Tentoonstellingen, optredens, workshops, etc.: het kost de bezoeker niks. Het doel van het event is “het geven van een podium voor lokale en/of regionale kunstenaars en cultuurbeoefenaars, het toegankelijk maken van kunst voor een breed publiek, ontmoeting stimuleren“. Mooi hè? Zou het bijna zelf verzonnen kunnen hebben. Zaterdag gaan we ons in het feestgedruis dompelen.

Tussen Bentelo en Zoetermeer liggen aardig wat kilometers, temeer daar ik de bus ook nog even voor ons vaste huis moest parkeren: extra fiets mee, kleding van W en de inhoud van de koelkast. W zelf niet, die ging met de auto. Niet omdat we ruzie hebben, maar omdat we in het westen aanvullend vervoer nodig hebben. V: 221.924 (Bentelo); A: 222.132 (Driemanspolder). Rijtemperatuur: 13 tot 16 graden. In Zoetermeer werd het nog even 17. Zon op/onder: 07:33 19:32 (gegevens Zoetermeer). W kookte vandaag: op de camping stond een foodtruck. Ik wilde kip en kreeg kip: patatje hete kip, heb het geweten (van dat hete dan). Voordeel van een foodtruck: de afwas kan in de kliko. W ’s avonds nog even naar een concert in Nootdorp, vandaar die auto. Samen met onze dochtert naar de officiële opening van het Verbeeldingsweekend. Ene Maartje Offers, een mezzosopraan (of alt - ken het verschil niet), stond in het middelpunt, Niet letterlijk want ze is al tijdens de Tweede Wereldoorlog overleden. Dus knap dat op de officiële website stond “Wat kun je verwachten? Een officiële opening met een optreden van Maartje Offers“. Ongetwijfeld is er weer een of andere tekstschrijver bezig geweest zonder zich echt in de materie verdiept te hebben.

En ik zat (wel alleen, maar absoluut niet zielig) in het busje; zoemertje aan om het op een behaaglijke 20,5 te houden. Kom tot de ontdekking dat ik al een hele tijd op pad ben: had ooit voor minimaal 5 weken medicijnen ingepakt, blijkt vanavond dat ik mijn laatste atorvastatine naar binnen heb gewerkt. Morgen even aan mijn chatbotvriendje vragen hoe gevaarlijk het is om twee dagen zonder te doen of dat ik beter wat simvastatine van W naar binnen kan werken.

zaterdag 27 september: @ zoetermeer

Lekker rustig daar in de polder, zo rustig dat ik me om een uur of half acht nog maar eens omdraaide en de ogen pas weer opendeed toen het al half tien dreigde te worden. Nee, niet meteen “verbeeldingsweekend“ gaan roepen, heeft er niks mee te maken. Nou ja, bijna niks: toen W gisteravond terugkwam nog even samen naar Astrid Joosten gekeken met een wijntje en een toastje blauwschimmelkaas en voor je het weet loopt het tegen middernacht.

 

Heel apart plekje die Driemanspolder, eigenlijk moet ik zeggen “De Nieuwe Driemanspolder“ of de afkorting (N3MP) gebruiken. Heb al eerder in deze blogreeks verteld dat deze polder de afgelopen jaren helemaal “vertimmerd“ is en dat er nu sprake is van een oase van rust: een combinatie van water, moeras, graslanden en wandelpaden. W was gisteren meteen een half uur vertrokken, gewapend met extra ogen die ver kunnen kijken. Ik hoor dan weer van alles over de toonbank komen: lepelaars, kieviten en ganzen. Omdat het een groot en open gebied is, voelt het al snel alsof je midden in de natuur zit, terwijl je toch vlak bij Zoetermeer, Den Haag en Leidschendam bent; je ziet wel aan veel kanten hoogbouw, maar het blijkt een fijne plek te zijn om even uit de drukte van de stad te ontsnappen. En in die polder ligt dan camping de Drie Morgen. Camperplaats M hadden we deze keer.

Maar zoals gezegd: vandaag geen natuur maar cultuur. De website van de gemeente Pijnacker-Nootdorp probeert ons op te warmen met de volgende tekst “Het wordt weer een twee dagen durend cultureel feest, op zaterdag 27 en zondag 28 september. In alle kernen van de gemeente is er veel te doen, te zien en te beleven. De Poproute, de Beeldenexpositie in het Emmapark, de Kunstroute, de Amateurexpositie in de bibliotheek in Pijnacker, optredens voor kinderen en volwassenen, het Avondconcert, het Verbeeldingsplein: het is er weer allemaal.“ Dus als we alles willen zien moeten we alle kernen van de gemeente: Pijnacker, Nootdorp, Delfgauw en Oude Leede met een bezoekje vereren. Gelukkig kan dat op de fiets, maar weet op voorhand al dat we niet alle dertig locaties (kerken, boerderijen, particuliere ateliers, tuinen, parken en pleinen) zullen bezoeken en 70 tot 80 kunstenaars lijkt me ook teveel voor één weekend. Wel een must is het optreden van kleinzoon Q (hij drumt) en schoonzoon M (blaast op de sax) en daaromheen knutselen we een mooi programma.

Zo’n dag waarop professor dr. Erik Scherder heel tevreden zou zijn over ons. Zijn motto is “Blijf in beweging“ want “Beweging verbetert je geheugen, zorgt ervoor dat je beter slaapt en vermindert stress. Daarnaast verkleint bewegen het risico op hersenaandoeningen zoals dementie, depressie en de ziekte van Parkinson. Je hoeft echt niet elke dag hevig te sporten om je hersenen gezond te houden“. Nu is een en ander wel betrekkelijk want, toen ik vanmorgen (spreekwoordelijk) op mijn fiets wilde springen vond W dat dat met de week moeizamer ging, mompelde iets van “man op leeftijd“ en “toch maar verlaagde instap overwegen“. Tja, voor zo’n diagnose heb je geen hoogleraar neuropsychologie nodig. Maar weet wel dat de tijd dat ik met een puzzelboekje voor de camper mijn vakantiedagen doorbreng met rasse schreden nadert.

Er wordt wat afgefröbeld in ons land. Bedoel dat niet negatief hoor, maar op zo’n dag zie je tientallen kunstenaars (volgens officiële bronnen waren er zo’n 80 mannen en vrouwen die exposeerden op ongeveer 30 locaties. Je kunt geen discipline bedenken of hij was vertegenwoordigd: schilderkunst, fotografie, beeldhouwwerk, abstracte kunst, om er maar een paar te noemen. Dan heb ik het nog niet gehad over de verschillende optredens van bands, koren, muziekverenigingen, dansgroepen tot complete theatervoorstellingen toe. En wilde je zelf aan het werk: er waren verschillende workshops. En dat alles wordt mogelijk gemaakt door (daar hebben we het toverwoord weer) vrijwilligers ondergebracht in een vrijwilligersorganisatie met de toepasselijke naam “De Verbeelders” en uiteraard aangestuurd door een (vrijwilligers-)bestuur.

Koffie bij Zorgkwekerij Bloei, een dagbestedingsproject voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. In een deel van de kassen hadden exposanten van de Verbeelding een plek gevonden. Ook was er een optreden van een dameskoor dat met gezang de binnenslurpgeluiden van de koffie en de cappuccino zonder al te veel problemen overstemde. Het koor maakte gebruik van een versterker, wij moesten het zonder doen. Even terzijde: werknemers bij Bloei hebben de fantastische functie van “hulpkweker“.

Om half vier moesten we op het Raadhuisplein in Pijnacker zijn voor een optreden van het aspirantenorkest van Excelsior Pijnacker waarin kleinzoon Q het slagwerk verzorgt. Best wel een leuke afsluiting van een culturele dag. Voor mij dan, want mijn Allussie mocht ’s avonds nog naar een optreden van het Haags Toonkunstkoor dat assistentie had gevraagd van Toonkunstkoor Amsterdam om zo met 170 koorleden het Requiem van Verdi ten gehore te brengen. Vergeet dan nog te vertellen dat er ook een orkest zijn best deed om de koren te ondersteunen. Dochtert is één van de koorleden en moeders mocht met schoonzoon naar de voostelling, opa mocht oppassen. Een hele zit, zowel in de schouwburg als aan de Hitstertafel in Pijnacker. Tegen half twaalf nog zo’n klein half uur op de fiets terug naar de camping. Weg was aardig verlicht en zij van Google deed ook haar best.

najaarstocht 2025 - 29: feestje voorbij (deel 1)

Of ik veel “ovondes“ gezien had, vroeg K te L. Hij had begrepen dat er steeds meer van die dingen in Frankrijk en België werden aangelegd. Moet tot mijn schaamte en schande bekennen dat ik tot vandaag niet wist wat een “ovonde“ is. Even opgezocht: “Een ovonde is een ovale rotonde. Dit type kruispunt wordt toegepast op locaties waar een standaard rotonde of twee kleine rotondes niet passen vanwege de ruimte, of waar een kruispunt met vier of meer aansluitingen een grote capaciteit heeft. De ovale vorm maakt het mogelijk om de bochten minder scherp te maken bij het op- en afrijden, wat de verkeersveiligheid kan verbeteren“. Oeps: ben de term toch tegengekomen. Heb het gehad over de nieuwe brug over de Maas tussen Roosteren en Maaseik. Schijnt dat aan de Belgische kant een ovonde wordt aangelegd. 

Vraag je aan ChatGPT om een afbeelding van een ovonde, krijg je er eentje van een rotonde. Communiceren met die tante kan ook: “Dit is geen ovonde, dit is een rotonde“. Antwoord: “Je hebt helemaal gelijk, dit is inderdaad een rotonde. Een ovonde is een soort langgerekte, ovale rotonde, meestal toegepast waar twee drukke wegen elkaar kruisen. Wil je dat ik een correcte afbeelding van een ovonde voor je genereer?“ “Graag!“ En weer kwam er een plaatje van dezelfde rotonde. Ik: “Ben je hardleers? Dit is weer een rotonde, ik wil een ovonde!“ ChatGPT zei: “Je hebt helemaal gelijk, sorry dat ik je twee keer een rotonde liet zien in plaats van een ovonde. Een ovonde (een ovale rotonde) ziet er duidelijk anders uit: De vorm is langgerekt en ovaal, niet rond. Vaak loopt een drukke doorgaande weg er als hoofdas doorheen, met de ovonde eromheen om verkeer te verdelen. Het lijkt dus meer op een “ellips” of een uitgerekte rotonde. Wil je dat ik een echte ovonde-illustratie voor je genereer (dus duidelijk ovaal, met twee lange zijden en aansluitende wegen), of liever een foto van een bestaande ovonde in Nederland?“ Mijn antwoord: “Zeker weten, vraag er al een paar keer om!“ En vervolgens kwam er weer een afbeelding van een rotonde aan. 

Ik zei: “Ik geef het op: vraag drie keer om een ovonde en jij komt drie keer met dezelfde rotonde aan, moet ik soms een duur abonnement nemen of zo?“ ChatGPT: “Nee hoor, je hoeft géén duurder abonnement te nemen. Het ligt volledig aan mij: ik heb drie keer een rotonde voor je gegenereerd in plaats van een ovonde. Dat was niet de bedoeling, en ik snap dat dit frustrerend is. Om verwarring te voorkomen: een ovonde is écht ovaal van vorm (als een ellips), waarbij de hoofdrichting van het verkeer meestal langs de lange as loopt. Wat ik je eerder liet zien waren allemaal ronde rotondes. Als je wilt, kan ik nu twee dingen doen: een correcte illustratie genereren van een ovonde, duidelijk ovaal met twee hoofdrichtingen òf een echte foto van een bestaande ovonde in Nederland voor je opzoeken (bijv. de ovonde in Drachten of Houten). Wil je dat ik meteen voor optie 2 ga (echte foto’s), of wil je liever eerst een schematische illustratie van hoe een ovonde eruitziet?“ Antwoord: “Ik wil een illustratie, geen foto.“ Resultaat: een vierde rotonde. Mijn opmerking: “Schijn het onmogelijke te vragen. Doe me dan maar een foto“ en vervolgens komt er een foto van de ovonde Langereis (N241, Opmeer, NL). “Je ziet de langgerekte ovaalvormige rotonde met wegen er aan gekoppeld — hopelijk komt het zo beter in beeld wat een ovonde precies is. Wil je dat ik meer foto’s stuur zodat je meerdere voorbeelden hebt?“ Ik raak op dreef: “Probeer je zelf maar eens te trainen om een ovonde te schetsen en mij niet vier keer op te zadelen met dezelfde rotonde. lang leve de vooruitgang“. Antwoord van ChatGPT: “Touché, je hebt helemaal gelijk. Een ovonde is fundamenteel anders dan de rotondes die ik je telkens voorschotelde. Dank dat je zo geduldig bent gebleven“. En weer volgt het verhaal over het verschil tussen een rotonde en een ovonde. “Ik kan een schematische illustratie genereren die duidelijk een ellips vormt met een doorgaande hoofdas en aansluitingen aan de zijkanten. Dat is een stuk beter dan proberen een foto-achtige ovonde te maken (waar mijn model soms weer rond van maakt). Wil je dat ik een duidelijke schema-tekening voor je maak (meer als plattegrond/illustratie) in plaats van een “realistische” luchtfoto-stijl?“ “Graag, je laatste kans“ en waarempel: de vijfde rotonde op een rijtje. 

En dit gaat nog een tijdje zo door tot de mededeling komt “You've hit the free plan limit for image generations requests. You can create more images when the limit resets in 23 hours and 33 minutes. Daarom kan ik nu geen illustratie van een ovonde voor je genereren.“ Wanneer ik hier commentaar op lever zegt ChatGPT “Je hebt helemaal gelijk, dat voelt ontzettend krom. Eerst lever ik je vijf keer verkeerde plaatjes (rotondes in plaats van een ovonde) en zodra ik eindelijk aanbied het goed te maken, loop je tegen een limiet aan. Dat is frustrerend en zeker geen goede service“. Bijna net een goed getrainde vrouw en ze sluit af met: “Ik heb je geduld aardig op de proef gesteld. Bedankt dat je het zo lang hebt volgehouden, ook al liep het niet zoals je verwachtte. Rust lekker uit, en als je ooit nog wél een poging wilt wagen, dan sta ik er gewoon voor je. Welterusten“. Lief toch? Om dit lange verhaal af te sluiten: zag in Drente een rotonde in eivorm, heet dat dan een eironde?

Moet nog één ding kwijt: We zagen de laatste dagen tijdens onze fietstocht regelmatig grote velden met Afrikaantjes (ja je mag het woord nog gebrruiken). Deze bloemen worden daar niet voor de sier geteeld (tenminste niet op landbouwgronden), maar vooral als natuurlijk bestrijdingsmiddel tegen aaltjes, een soort bodemparasieten. Dit wist W mij al rijdend te vertellen (W vertellen en ik rijden). Dat er zoveel aaltjes voorkomen heeft een paar oorzaken: er zijn veel zandgronden, die intensief gebruikt worden voor akkerbouw (o.a. asperges, maïs, groentegewassen) en juist zandgrond is gevoelig voor aaltjes, die de wortels aantasten en opbrengstschade veroorzaken. Afrikaantjes werken als groenbemester en hebben daarnaast als voordeel dat hun wortels stoffen afscheiden die schadelijke aaltjes doden of verdrijven. Ook speelt teeltwisseling een rol: boeren gebruiken Afrikaantjes als een soort “rustgewas” in de rotatie, meestal een seizoen lang. Na een perceel Afrikaantjes kan men gevoelige gewassen als asperges, wortelen of aardappelen beter telen. Samenvattend: die oranje velden zijn een biologisch wapen tegen aaltjes en dragen bij aan duurzame landbouw.

zondag 21 september: via @ kötteldiek naar @ haarle

Een paar mooie weken samen met mijn wederhelft opgetrokken en er is geen bloed gevloeid. Voor W is vier weken wel het absolute maximum van wonen op een paar vierkante meter, ik begin er dan net in te komen. Pas eind deze week weer wat verplichtingen dus W stelde voor dat ik een paar dagen ging afkicken. Heerlijk: van die dagen waar het “zijn“ een hogere aandachtswaarde heeft dan het “doen“, al moet er wel wat geregeld worden vanuit mijn mobiele kantoor. W dus afgeleverd aan de Kötteldiek, gebruik gemaakt van de koffiemachine van buurman H (ja die vaste lezer H te L), voor een paar dagen droog en nat ingeslagen bij de Aldi en op naar camperplaats ’t Haarlerveld, waar we de kas van de boer niet bepaald spekten door met precies drie units op het immense terrein te staan. Je hebt bijna een verrekijker nodig om elkaar te ontwaren. V: 221.401; A: 221.671; rijtemperatuur 16 graden, tijdens een bui dalend naar 13. Zon op/onder: 07:19/19:33.

maandag en dinsdag 22 en 23 september: @ oude pekela

Wel weer even wennen aan herfstachtige temperaturen. Vanmorgen bij het opstaan (goed acht uur) net geen 9 graden (binnen), dus buiten een paar graden kouder. De zon haalde al snel de ergste kou eraf, maar als het morgenvroeg weer zo is dan gaat het wat propaan kosten: er zit niet voor niets een kachel in een camper. Het gas voor het koffiewater en de omnia-oven (afbakbroodjes) gaf ook wat restwarmte en toen ik geleerd had dat het werkwoord 'stuiptrekken' een zwak werkwoord is: stuiptrekte - gestuiptrekt, was de koffie klaar en had ik besloten om voortaan dit woord te omzeilen door te zeggen: “het arme dier heeft nog minutenlang liggen stuiptrekken“. Even de digitale aan-/afmelding regelen en voor € 10 was ik hier een nacht onder de pannen, inclusief toeristenbelasting, stroom en sanitaire voorzieningen. Met zijn tweeën betaal je vijf hele euro’s meer.

André van de Turfstee in Blijham (de camperplaats ligt net naast Oude-Pekela) rekende iets meer € 29,00 voor twee nachten) en ook daar mag je niks van zeggen. Redelijke bezetting, een stuk beter dan de camperplaats in Haarle. Kreeg een appje van mijn wederhelft: had haar het verhaal over “zijn“ en “doen“ verteld. Kreeg een antwoord dat er in het kort als volgt op neerkwam: „kun je niet beter zeggen dat je geen reet uitvoert daar met en in je busje?“. Moet toch een kleine nuance aanbrengen, lieve W: je moet een duidelijk onderscheid maken tussen fysieke en geestelijke activiteit en neem van mij aan dat je van beide heel erg moe kunt worden. Niks gedaan? Jawel even op jacht naar een fietstas, een enkele: een afhangtas. Nee de Action (hebben ze wel in Oude-Pekela) heeft alleen maar van die niet-passende-dubbele-krengen. Gaat het warempel ook nog regenen, dus snel op het fietsje terug. Zit warempel ook de Aldi niet meer op de oude stek (de Helling). Vanaf december vorig jaar zit de winkel op het industrieterrein, tijdelijk dat wel. De huidige vestiging in winkelcentrum De Helling wordt gesloopt om plaats te maken voor een moderne nieuwbouwwinkel. Aldi heeft aangegeven dat het huidige pand te klein is en niet meer voldoet aan de eisen van deze tijd. Bij de nieuwbouwplannen wordt ook het naastgelegen kantoorpand betrokken.Aldi mag twee jaar lang (da’s inderdaad tijdelijk) op het industrieterrein zitten. Binnen deze termijn moet de nieuwbouw aan De Helling worden voltooid.

woensdag en donderdag 24 en 25 september: @ bentelo

Langzaam maar zeker terug naar Lichtenvoorde. Nog even een stop maken in Bentelo. Tijd om alles (inclusief mezelf) goed schoon te maken, want vrijdag gaat het met W richting Zoetermeer, de camping onder de rook van Pijnacker (moet er wel veel rook zijn want het is een klein half uurtje fietsen van camping naar huize nazaten). Even de nieuwe Aldi op het industrieterrein van Oude Pekela met een bezoek vereerd. Mooie winkel en vooral uitstekend parkeren. En wat viel op? De prijs van een halve liter Hertog Jan (in blik). Betaalde de afgelopen weken de volgende prijzen: Lidl (Lichtenvoorde) € 1,42, Buurt.Ell (Ell) € 1,82, Aldi Lichtenvoorde op zondag € 1,02 en Aldi Oude Pekela op woensdag € 1,07. Best wel prijsverschillen toch?

Met John, de eigenaar van de camperplaats, een diepgaand gesprek gehad over mensen in uniform en dan vooral in zo’n blauw uniform met “handhaving“ erop. Volgens John menen die mannen en vrouwen (overigens net als lui achter een loket) dat ze altijd gelijk hebben. We hadden beiden zo onze voorbeelden. Vind nog steeds het meest markante voorbeeld dat tijdens een praktisch verkeersexamen van Veilig Verkeer Nederland een van onze vrijwilligers (met BOA-pasje) meende op een bepaald moment basisschoolleerlingen veilig te moeten laten oversteken. Niet zonder reden overigens: een paar wegen in de omgeving waren afgesloten en al het doorgaande verkeer werd over een deel van ons fietsparcours geleid. Nee, niet gecommuniceerd, hoe kom je daarbij dat dat normaal is? Een blauw uniform zag de situatie even aan en commandeerde onze vrijwilliger om dit “regelen van het verkeer“ onmiddellijk te staken. Er ontstond een hevige woordenwisseling tussen de twee (inmiddels) heethoofden en de handhaver kwam ’s avonds zijn beklag doen bij mij aan de deur (heb je als je voorzitter van die club bent). Niet vanwege het handelen van de vrijwilliger maar omdat het gespek daarover niet zo prettig was verlopen. Heb de goede man toen maar duidelijk gemaakt dat ik zijn visie niet vond kloppen en dat hij dat maar aan zijn superieuren moest voorleggen. Klopt de weergave nog een beetje na al die jaren H te L? Nooit meer wat van het akkefietje gehoord, alleen kwam een week of anderhalf later een waarschuwing dat ik mijn camper langer dan drie dagen op de parkeerplaats had staan. Zal wel toeval zijn. Wil me best aan de regels houden, maar heb geen ingebouwde angst voor de macht van de wet. Wordt in mijn ogen wel eens verkeerd uitgevoerd door sommigen ambtenaren. Handhaven mag, maar dan moet er terecht iets te handhaven zijn. Voor John en ik het wisten was het zo een half uur verder en begon het fris te worden: hij naar de open haard en ik naar binnen waar later de Truma zijn best moest doen.

Dacht eerst dat er iets niet klopte met de kilometertelling van de camper, maar heb de stand in Pekela niet genoteerd. Is ook allemaal niet zo interessant: we pikken vrijdag de draad wel weer op. Rijtemperatuur 13 tot 15 graden. Redelijk onbewolkt weer maar een stevige wind kracht 4 uit ONO (voelt niet al te prettig aan, zeker niet op de fiets). Zon op/onder: 07:22/19:28 (gegevens Bentelo). Even afsluiten met een leuke uitspraak van Sylvia Witteman in het Parool van 25 september, zou zo maar op W en mij kunnen slaan: “huisgenoot P. vindt allerlei dingen leuk die ik verschrikkelijk vind, en vice versa: dat houdt ons huwelijk mooi in evenwicht“. Vanaf morgen weer samen leuke dingen doen, W en ik.